Στα Γαλλικά το deja vu μεταφράζεται κάπως σαν «το έχω ξαναδεί». Το έχεις πάθει δεν υπάρχει περίπτωση. Είναι όταν αισθάνεσαι πως μία στιγμή την έχεις ξαναζήσει στο παρελθόν. Ένα ανεπαίσθητο αίσθημα που περνάει από το κεφάλι σου πολύ ύπουλα. Κάτι τέτοιες στιγμές αναρωτιέσαι αν είσαι φάντασμα ή αν έχεις όντως ζήσει άλλες ζωές και σου σκάνε στιγμιότυπα σε αυτήν τη ζωή που ζεις τώρα. Ποια είναι όμως η αιτία που συμβαίνει αυτό; Οι επιστήμονες πιστεύουν πως είναι πολύ κοντά στην ανακάλυψη ενός μυστηρίου. Μέσα στους αιώνες πολλοί προσπάθησαν να το εξηγήσουν αλλά κανείς δεν πρόσφερε μία εμπεριστατωμένη κι επιστημονική εξήγηση.
Επιστήμονες μπορούν να κάνουν reset στον εγκέφαλο μας μετά από χρόνια κραιπάλης
Αν έχεις επισκεφτεί κάποιο μέρος κι απλά δεν το θυμάσαι τότε ο εγκέφαλος σου παθαίνει αυτό που λέμε deja vu Είναι αρκετά απλό. Επειδή το deja vu έρχεται συχνά ξαφνικά - χωρίς προειδοποίηση - και διαρκεί μόνο μερικές στιγμές, είναι εξαιρετικά δύσκολο να μελετηθεί σε ένα κλινικό περιβάλλον και μάλιστα σε έναν υγιή πληθυσμό, δήλωσε η νευροεπιστήμονας Λι Γουίντερς. Και πρόσθεσε: «Ισως το deja vu να συμβαίνει όταν εντοπίζουμε την οικειότητα, διεγείροντας τον ρινικό φλοιό, αλλά δεν ενεργοποιείται ο ιππόκαμπος (δομή εγκεφάλου που έχει σημαντικό ρόλο σε μερικές μορφές μνήμης) που μας βοηθάει να θυμόμαστε πιο συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
Κάποιοι ψυχαναλυτές το αποδίδουν σε “ευσεβείς πόθους”, ενώ άλλοι ψυχίατροι αναφέρουν ότι οφείλεται σε κάποια “αναντιστοιχία” στον εγκέφαλο που μας κάνει να μπερδεύουμε το παρόν με το παρελθόν. Ακόμα η “επιστήμη” της παραψυχολογίας έχει ασχοληθεί με το deja vu, λέγοντας ότι σχετίζεται με την εμπειρία προηγούμενων ζωών.
Μερικοί ερευνητές εικάζουν ότι το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε μια αναντιστοιχία στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της συνεχής του προσπάθειας να δημιουργήσει ολόκληρες αντιλήψεις του κόσμου μας με πολύ περιορισμένες πληροφορίες. Σκεφτείτε τη μνήμη σας: παίρνει μόνο μικρά κομμάτια των αισθητηριακών πληροφοριών (μια γνώριμη μυρωδιά, για παράδειγμα) για να επαναφέρει στο προσκήνιο μια πολύ λεπτομερή ανάμνηση. Το deja vu πιστεύεται ότι είναι κάποιου είδους “μπέρδεμα” μεταξύ κάποιων αισθητηριακών πληροφοριών και της μνήμης.
Μια άλλη θεωρία λέει ότι το deja vu είναι ένα λάθος στον χρονισμό στο εγκέφαλο. Δηλαδή, ενώ εμείς αντιλαμβανόμαστε μια δεδομένη στιγμή, οι αισθητηριακές πληροφορίες μπορεί να δρομολογούνται ταυτόχρονα τόσο στην μακροπρόθεσμη, όσο και στην βραχυπρόθεσμη αποθήκευση (μνήμη), προκαλώντας καθυστέρηση και, ίσως, μια ανησυχητική αίσθηση ότι έχουμε βιώσει αυτήν τη στιγμή και στο παρελθόν.