Η λέξη discipline ή ελληνιστί πειθαρχία δεν είναι καινούργια στο λεξιλόγιό μας. Είναι όμως πιο φορτισμένη από ποτέ. Τη βλέπεις γραμμένη με κεφαλαία σε captions, να παίζει πάνω σε ιδρωμένα πλάνα από πρωινά τρεξίματα, σκοτεινά γυμναστήρια, σώματα που δουλεύουν όταν η πόλη ακόμη κοιμάται. Άνδρες που καταπίνουν χιλιόμετρα, σηκώνουν σίδερα, δε χαμογελούν ιδιαίτερα, δεν εξηγούν πολλά. Απλώς ιδρώνουν και υποφέρουν. Και κάπως έτσι η discipline έχει μετατραπεί από λέξη σε fitness trend, ίσως στο πιο ισχυρό ανδρικό trend των τελευταίων χρόνων.
Γιατί όμως τώρα; Και γιατί με τέτοια ένταση;
Ζούμε σε μια εποχή υπερπληροφόρησης και ταυτόχρονης εξάντλησης. Αμέτρητα tips, αμέτρητα motivation quotes, αλλά ελάχιστη σταθερότητα. Οι περισσότεροι άνδρες δε βαριούνται. Είναι απλώς χαμένοι. Ανάμεσα σε δουλειές που δεν τους γεμίζουν, σώματα που δεν αναγνωρίζουν πια και μια μόνιμη πίεση να «είναι καλύτεροι» χωρίς ξεκάθαρο πλαίσιο. Μέσα σε αυτό το χάος, η discipline έρχεται σαν κάτι απλό. Σχεδόν καθαρό. Κάνεις αυτό που πρέπει, ακόμη κι όταν δεν έχεις όρεξη. Και το κάνεις ξανά αύριο. Κάθε μέρα ζεις σε μία λούπα που δε σε χαλάει. Υποφέρεις αλλά γουστάρεις.
Το fitness έγινε το ιδανικό πεδίο για να χτιστεί αυτή η αφήγηση. Είναι μετρήσιμο. Είναι ορατό. Είναι σωματικό. Δεν μπορείς να κρυφτείς ούτε από το βάρος που δεν σηκώνεται, ούτε από την ανάσα που κόβεται στο 10ο χιλιόμετρο. Και κάπου εκεί η discipline παύει να είναι θεωρία και γίνεται πράξη. Δεν είναι συναίσθημα. Είναι συνήθεια.
Τα viral βίντεο λειτουργούν σχεδόν τελετουργικά. Ξύπνημα πριν την ανατολή. Παπούτσια στο πάτωμα. Ήχος τρεξίματος. Ένα caption τύπου «No motivation. Just discipline». Δε σου λένε να νιώσεις κάτι. Σου λένε να κουνηθείς. Και αυτό, παρά την απλότητά του, είναι απίστευτα απελευθερωτικό για έναν άνδρα που έχει κουραστεί να «δουλεύει τον εαυτό του» μόνο στο μυαλό. Ο άνδρας του σήμερα έχει πολλά να διαχειριστεί και το τρέξιμο γίνεται η απόλυτη διαφυγή του.
Υπάρχει, βέβαια, και η άλλη πλευρά. Η discipline δεν είναι πάντα υγιής όταν γίνεται φετίχ. Όταν γλιστράει στη λογική του punishment. Όταν το σώμα μετατρέπεται σε project αυτοτιμωρίας και όχι σε σύμμαχο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που χρησιμοποιούν τη γυμναστική για να ξεχάσουν αντί να καταλάβουν, για να πιέσουν αντί να εξελιχθούν. Όταν κάθε skip προπόνησης αντιμετωπίζεται σαν αποτυχία χαρακτήρα, κάτι έχει χαθεί στη μετάφραση.
Αλλά ίσως αυτό ακριβώς δείχνει πόσο βαθιά έχει ριζώσει το trend. Γιατί η discipline δεν αφορά μόνο το fitness. Είναι μια επιθυμία ελέγχου σ’ έναν κόσμο που μοιάζει ανεξέλεγκτος. Το γυμναστήριο, ο δρόμος, το πρόγραμμα διατροφής γίνονται μικρές ζώνες βεβαιότητας. Εκεί που ξέρεις ότι αν κάνεις το Α, θα έρθει το Β. Και αυτή η απλότητα είναι εθιστική.
Οι άνδρες πάντα έβρισκαν ταυτότητα μέσα από πράξεις. Σήμερα, που οι παραδοσιακοί ρόλοι έχουν θολώσει, το fitness προσφέρει ένα νέο αφήγημα αρρενωπότητας: όχι τον δυνατό απέναντι στους άλλους, αλλά τον συνεπή απέναντι στον εαυτό του. Δεν έχει σημασία αν τρέχεις μαραθώνιο ή αν απλώς βγαίνεις για 20 λεπτά περπάτημα. Αυτό που μετράει είναι ότι εμφανίζεσαι. Ότι δε διαπραγματεύεσαι κάθε μέρα με την αναβλητικότητα. Η discipline έγινε trend γιατί δεν πουλάει όνειρα. Πουλάει διαδικασία. Και αυτή η διαδικασία, όσο σκληρή κι αν φαίνεται, δίνει κάτι που λείπει από πολλούς άνδρες: αυτοσεβασμό. Όχι τον instagramικό. Τον ήσυχο. Αυτόν που δεν χρειάζεται επιβεβαίωση. Ξέρεις ότι έκανες αυτό που είπες πως θα κάνεις. Και αυτό αρκεί. Αποτελεί συνέπεια.
Ίσως εκεί βρίσκεται και το πραγματικό της νόημα. Όχι να γίνεις μηχανή. Όχι να φτάσεις σε ένα ιδανικό σώμα που συνεχώς μετακινείται. Αλλά να χτίσεις μια σχέση συνέπειας με τον εαυτό σου. Να αποδείξεις, όχι στους followers σου, αλλά σε σένα, ότι μπορείς να αντέξεις τη βαρεμάρα, τη δυσκολία, την επανάληψη. Το σώμα από τη φύση του είναι τεμπέλικο. Θέλει ύπνο, φαγητό και σεξ. Πρέπει να το εκπαιδεύσεις και να του αλλάξεις τις συνήθειες.
Σ’΄έναν κόσμο που μας θέλει συνεχώς stimulated, η discipline είναι σχεδόν πράξη αντίστασης. Και κάπου ανάμεσα σε ιδρώτα, ανάσες και σιωπή, γίνεται κάτι περισσότερο από fitness trend. Γίνεται τρόπος να ξαναπιάσεις το τιμόνι. Και αυτό, για πολλούς άνδρες σήμερα, είναι το πιο δυνατό κίνητρο απ’ όλα.
