Όλοι οι αθλητές φτύνουν όταν παίζουν οποιοδήποτε άθλημα και υπάρχει λόγος για αυτό. Και αυτός o λόγος υπερβαίνει την παράδοση και τις δεισιδαιμονίες. Ρίχνοντας μια λεπτομερή ματιά στο φτύσιμο στον αθλητισμό, ο Rustin Dodd του «The Athletic» διερεύνησε τις ρίζες αυτής της πρακτικής και διαπίστωσε ότι ενώ οι συνήθειες παίζουν ρόλο, υπάρχει επίσης και επιστημονική εξήγηση για αυτό.
Όσοι παρακολουθούν αθλήματα, από ποδόσφαιρο και μπάσκετ μέχρι τένις και στίβο, σίγουρα έχουν παρατηρήσει μια συχνή και συχνά παρεξηγημένη συνήθεια: οι αθλητές φτύνουν. Είτε πρόκειται για το γρασίδι, το παρκέ, είτε για το τερέν, η εικόνα του αθλητή που φτύνει φαίνεται να είναι σχεδόν αναπόσπαστο κομμάτι του αγωνιστικού σκηνικού. Αν και για κάποιους φαντάζει αποκρουστικό ή απλώς αγενές, η πράξη αυτή φαίνεται πως είναι πολύ χρήσιμη και έχει και μάλιστα έχει γίνει και έρευνα πάνω σε αυτό.
Ποιοι αθλητές γίνονται πλούσιοι από το Instagram
Το «ξέπλυμα» με υδατάνθρακες
Σύμφωνα με τον Dodd μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο European Journal of Sport Science ανέλυσε την επίδραση μιας τεχνικής που ονομάζεται carbohydrate mouth rinse δηλαδή «ξέπλυμα του στόματος με διάλυμα υδατανθράκων». Ο αθλητής ξεπλένει το στόμα του με ένα υγρό που περιέχει υδατάνθρακες και στη συνέχεια το φτύνει, χωρίς να το καταπίνει.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: Οι συμμετέχοντες εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στις επιδόσεις τους σε μια σειρά από ασκήσεις υψηλής έντασης. Το πιο ενδιαφέρον σημείο; Οι αθλητές δεν ένιωθαν τόσο κουρασμένοι όσο κανονικά θα έπρεπε -κάτι που δείχνει ότι η πράξη αυτή λειτουργεί κυρίως μέσω του εγκεφάλου.
Η θεωρία πίσω από αυτό είναι ότι η παρουσία υδατανθράκων στο στόμα ενεργοποιεί νευρικές οδούς που σχετίζονται με την ανταμοιβή και την απόδοση, στέλνοντας σήματα στον εγκέφαλο ότι «έρχεται ενέργεια», ακόμα κι αν αυτή δεν καταπίνεται. Το αποτέλεσμα είναι μια προσωρινή ψυχολογική ώθηση που μπορεί να βελτιώσει την απόδοση.
Η λίστα με τους 10 πλουσιότερους αθλητές στον κόσμο
Ψυχολογία και ρουτίνα
Πέρα από την καθαρά επιστημονική προσέγγιση, το φτύσιμο έχει και μια ψυχολογική διάσταση. Πολλοί αθλητές ενσωματώνουν αυτή την πράξη στη ρουτίνα τους πριν ή κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Είναι ένας τρόπος να συγκεντρωθούν, να αποβάλουν την ένταση, ή απλώς να μπουν στη «ζώνη» της απόδοσης.
Άλλες φορές, το φτύσιμο είναι απλώς πρακτικό: Η έντονη σωματική δραστηριότητα προκαλεί αύξηση της παραγωγής σάλιου ή βλέννας, και το σώμα προσπαθεί να απαλλαγεί από αυτά για να διευκολύνει την αναπνοή και τη συγκέντρωση.
Είναι εύκολο να κρίνουμε το φτύσιμο ως μια «άσχημη» συνήθεια ή δείγμα κακής συμπεριφοράς. Ωστόσο, όπως δείχνει η επιστήμη, πρόκειται για μια πολύ πιο σύνθετη και -σε ορισμένες περιπτώσεις- ευεργετική πρακτική. Μπορεί να λειτουργήσει ως ενισχυτικό απόδοσης, να βοηθήσει ψυχολογικά τον αθλητή, ή απλώς να εξυπηρετεί μια φυσιολογική ανάγκη.