Κάθε φορά που ακούγεται η λέξη ειρήνη στη Μέση Ανατολή, ο κόσμος κρατά την ανάσα του. Αυτή τη φορά, η ανάσα κράτησε λίγο παραπάνω. Η ανακοίνωση της εκεχειρίας στη Γάζα έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς, φανφάρες και φωτογραφικά στιγμιότυπα που μυρίζουν ιστορική στιγμή. Όμως όσοι έχουν δει πώς γράφεται η Ιστορία, ξέρουν πως τα πιο επικίνδυνα κεφάλαια είναι εκείνα που αρχίζουν μετά το «τέλος».
Γιατί η ειρήνη δεν είναι ποτέ το φινάλε, αλλά -δυστυχώς- το επόμενο στάδιο του πολέμου, απλώς με άλλα μέσα.
Γάζα: Μία εκεχειρία που δεν πείθει κανέναν
Η μεγάλη σκηνή και το σενάριο του Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε στην Κνεσέτ, σαν ροκ σταρ που επιστρέφει στη σκηνή του. Mε χειροκροτήματα, υποκλίσεις και υποσχέσεις για μια «νέα Μέση Ανατολή», έμοιαζε με σκηνή από πολιτικό ρεαλιστικό θέατρο. Ειρήνη, συνεργασία, νέα εποχή, όλα ειπωμένα με τη γνωστή αμερικανική υπερβολή.
Μόνο που, πίσω από τα φώτα, η σκηνοθεσία παρέμενε θολή. Η «ειρηνευτική συμφωνία Τραμπ» υπογράφτηκε από τις ΗΠΑ, το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία, όχι όμως από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Κι όταν οι δύο πρωταγωνιστές απουσιάζουν από τη σκηνή, κάτι λέει αυτό για το σενάριο.
Το σχέδιο των «20 σημείων» του Τραμπ, με υποσχέσεις για ασφάλεια, σταθερότητα και «κοινό πεπρωμένο», μοιάζει περισσότερο με εταιρικό μανιφέστο παρά με ειρηνευτικό πλάνο. Κανείς δεν γνωρίζει πότε θα αποχωρήσει ο ισραηλινός στρατός από τη Γάζα, ποιος θα αφοπλίσει τη Χαμάς ή ποιος θα κυβερνά τον θύλακα στο μεταβατικό στάδιο. Ακόμα και το υποτιθέμενο «Συμβούλιο Ειρήνης» που θα εποπτεύει την ανοικοδόμηση, ακούγεται περισσότερο σαν διοικητικό συμβούλιο πολυεθνικής, παρά σαν όργανο που υπηρετεί τη δημοκρατία.
Η κατάπαυση του πυρός, η ανταλλαγή ομήρων και η είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας είναι αναμφίβολα βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, είναι όμως και εύθραυστα. Οι ίδιες εικόνες είχαν παιχτεί ξανά, όχι πριν πολύ καιρό, και μέσα σε λίγες εβδομάδες, όλα τινάχτηκαν στον αέρα.
Γιατί η UEFA δυσκολεύεται να βγάλει «κόκκινη» κάρτα στο Ισραήλ;
Η Γάζα σήμερα δεν χρειάζεται μόνο σιωπή από τα όπλα, αλλά δομές, κράτος, προοπτική και πάνω από όλα εμπιστοσύνη. Κάτι, όμως, που δεν μπορεί να επιβληθεί με υπογραφές ηγετών σε θέρετρα της Ερυθράς Θάλασσας. Όσο οι πραγματικοί παίκτες, το Ισραήλ και η Χαμάς, δεν βρίσκονται σε κοινό τραπέζι συζητήσεων, η ειρήνη παραμένει ένα θέατρο σκιών, με άλλους να κινούν τα νήματα από το παρασκήνιο.
Τα συμφέροντα πίσω από τις υπογραφές και η αβεβαιότητα του «αύριο»
Ας μη γελιόμαστε: καμία ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή δεν κινείται αποκλειστικά από ανθρωπιστικά κίνητρα. Η ενέργεια, οι αγωγοί, η επιρροή, η ανακατανομή ρόλων ανάμεσα σε ΗΠΑ, Τουρκία και τα αραβικά κράτη είναι το «αόρατο» τραπέζι όπου παίζονται τα πραγματικά χαρτιά.
Η «δημιουργική ασάφεια» του σχεδίου Τραμπ μπορεί να μοιάζει με διπλωματική ευελιξία, αλλά στην πράξη σημαίνει ότι καμία πλευρά δεν δεσμεύεται σοβαρά για τίποτα. Όλοι κρατούν ένα χαρτί στο χέρι για τον επόμενο γύρο. Και όσο υπάρχει επόμενος γύρος, δεν υπάρχει πραγματική ειρήνη.
"We pursue a comprehensive vision of peace, security, and shared prosperity in the region, grounded in the principles of mutual respect and shared destiny.... We commit ourselves to a future of enduring peace." pic.twitter.com/qj38wYELVM
— The White House (@WhiteHouse) October 13, 2025
Η Γάζα από ψηλά: Όταν η ζωή μοιάζει με στάχτη
Για τη Γάζα, το δύσκολο κομμάτι αρχίζει τώρα: η ανοικοδόμηση μιας κατεστραμμένης κοινωνίας χωρίς σαφή πολιτική ηγεσία, χωρίς θεσμούς, με τα μισά της παιδιά να μεγαλώνουν μέσα στα ερείπια. Η διεθνής κοινότητα θα ρίξει δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά αν η περιοχή δεν αποκτήσει σταθερή πολιτική δομή και διαφάνεια, το χρήμα θα χαθεί όπως πάντα, στις τσέπες και στους μεσάζοντες.
Κι αν κάτι μας έχει διδάξει η Ιστορία, είναι ότι η ειρήνη δεν πετυχαίνει με διαγγέλματα, αλλά με συνέπεια. Κάθε μέρα που περνάει χωρίς βόμβες δεν είναι ακόμα «ειρήνη». Είναι απλώς παύση ή το διάλειμμα πριν το επόμενο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τώρα αρχίζει το πιο δύσκολο μέρος: να μείνει όρθια όταν σβήσουν τα φώτα των καμερών.
