O Τσακ Παλάνιουκ το έθεσε με τις πιο σωστές λέξεις στο βιβλίο του, Fight Club. ‘‘Everything is a copy, of a copy, of a copy’’. O τραγουδιστής των Nine Inch Nails, Τρεντ Ρέζνορ, λέει ότι μπορεί να βλέπει το μέλλον επειδή κάθε μέρα έχει την ίδια ρουτίνα. Οι πρώτες δύο στροφές από το hit της μπάντας με τίτλο Every Day is Exactly the Same. Φαίνεται πως κάποιες φορές αυτή η πόλη είναι παγιδευμένη σε ένα τέτοιο σύμπαν, ένα σεναριακό, όπου θα μπορούσες να δεις την ατάκα το Παλάνιουκ γραμμένη σε τοίχους και σε μεγάλα πόστερ στο δρόμο, με το τραγούδι των Nine Inch Naiils να παίζει σε κάθε βαγόνι του μετρό, στα ακουστικά κάθε γραφείου, σε όλα τα ραδιόφωνα των αυτοκινήτων που έχουν παραλύσει στην κίνηση.
Η Αθήνα είναι λες και πάσχει από τον κορπορατισμό που αναφέρει ο οικονομολόγος και κοινωνιολόγος Φερδινάνδος Τόνις στο βιβλίο του ‘‘Gemeinschaft und Gelleschaft’’. Ένα τεράστιο πέπλο μιζέριας απλώνεται από πάνω της, πνιγμένη σε έναν ολοκαινούργιο νέο-μεσαιωνισμό όπου ο κόσμος δουλεύει πλέον για να επιβιώσει. Το ευ ζην μοιάζει σαν κάποιος παλιός θρύλος που συνήθιζαν να διηγούνται οι παλαιότεροι και που είναι πλέον κάτι τόσο μακρινό που θα μπορούσες να το μπερδέψεις με όνειρο. Όλα αυτά μέσα σε έναν ατελείωτο θόρυβο που δεν σταματάει καμία απολύτως στιγμή. Ο Στέλιος Παπαγρηγορίου έχει μιλήσει γι’ αυτόν τον αδιάκοπο θόρυβο στο βιβλίο του ‘‘Το Ντεσιμπελόμετρο’’, όπου ο αδιάκοπος ήχος σε ακολουθεί σαν φάντασμα, σαν κάποια αρχαία κατάρα.
Αυτή η πόλη είχε πάντα την δική της ποιότητα θορύβου άλλωστε. Απλά έχει φτάσει σε σημεία τα οποία δεν προσφέρουν ούτε μια στιγμή ειρήνης στο νου. Είχαν δίκιο οι Ταμπούρο Μπότα όταν μιλούσαν για ανθρώπους στοιβαγμένους στις μεγαλουπόλεις σαν κατσαρίδες. Καθημερινά ουρλιάζουμε όταν τις αντικρίζουμε, αλλά δεν έχουμε απολύτως καμία διαφορά με εκείνες. Είναι η Αθήνα πλέον μια δύσκολη και γεμάτη δυστυχία πόλη; Δεν ξέρω. Ξέρω όμως ότι περισσότεροι άνθρωποι που μένουν σε αυτοί, ζουν σίγουρα μια καθημερινή λούπα πασπαλισμένη με αρκετή δυστυχία. Μια δυστυχία που ξεκινάει από το διαμέρισμα της πολυκατοικίας με φωνές, απλήρωτο ρεύμα και σπίτια που νοικιάζονται από 600 ευρώ και πάνω. Όλα αυτά χωρίς τα χρήματα να φτάνουν για να βγει ο μήνας. Είναι ο ίδιος λόγος που μένουν τα αυτοκίνητα στο Ποτάμι και στην Κηφισίας. Επειδή το σέρβις κοστίζει και από την άλλη οι δρόμοι τρώνε ώρες ολόκληρες από την ημέρα μας.
Γιώργος Ζάχος | ΙΝΤΙΜΕ
Όλα αυτά για να πιείς τον πρωινό καφέ, αν σε παίρνει έξω διαφορετικά τον παίρνεις από το σπίτι, για να βάλεις βενζίνη ή να περιμένεις στην ουρά μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο τα ΜΜΜ. Στην καλύτερη το μετρό. Στη χειρότερο το λεωφορείο και το τρόλεϊ. Για να πας στη δουλειά, να γυρίσεις από αυτή και να δεις πώς θα βγει και η σημερινή ημέρα. Γιατί το εύκολο είναι να κάτσεις στο σπίτι. Το δύσκολο είναι να κάτσεις μέσα σε αυτό με τις σκέψεις σου που βαράνε ακριβώς στα ίδια ντεσιμπέλ με τις φωνές των ενοίκων. Η βόλτα στο κέντρο δεν είναι σωτήρια, αλλά δεν είναι και άσχημη. Ξεφεύγεις για λίγο. Μέχρι να συνειδητοποιήσεις ότι το σουβλάκι έχει πάει, πλέον, πάνω από 3,5 ευρώ. Η ζωή στην Αθήνα είναι μια ακριβή ζωή. Δεν φταίει η πόλη αυτή καθαυτή γι’ αυτό, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα που ζουν οι κάτοικοί της. Στο μεγαλύτερο μέρος τουλάχιστον. «Η φτώχεια προκαλεί γκρίνια» έλεγε ο Κάφκα και δεν ήταν ένας πλούσιος φιλοσοφημένος εξυπνάκιας. Την ένιωθε και εκείνος στο πετσί του. Απλά λίγο οι τρύπιες τσέπες, λίγο η οχλαγωγία από τα κορναρίσματα και τις φωνές και λίγο οι λογαριασμοί που μαζεύονται στα γραμματοκιβώτια των πολυκατοικιών, κατασκευάζουν μια ολοκαίνουργια πέτρα του Σίσυφου. Μια πέτρα που σπρώχνει μαζί και χώρια μια ολόκληρη πόλη δίχως αποτέλεσμα. Όλα είναι πράγματι ένα αντίγραφο ενός αντίγραφου ενός αντίγραφου. Το ίδιο λεωφορείο με την ίδια γραμμή μετρό με το ίδιο προϊόν από το σούπερ μάρκετ γιατί είναι φτηνό, με το ίδιο αποβλακωμένο κανάλι στην τηλεόραση με τους ίδιους λογαριασμούς. Κάποιοι λένε «μας έμεινε η βόλτα στο κέντρο και στη θάλασσα», αλλά κοροϊδεύουν τον εαυτό τους και το ξέρουν. Από μια ηλικία και μετά, αξίζεις περισσότερα από άλλη μια βόλτα.
Βλέπω και εγώ το μέλλον που βλέπει ο Τρεντ Ρέζνορ γιατί κάθε μέρα είναι ίδια σε αυτή την πόλη, σε αυτή τη χώρα. Δεν είναι μέχρι να βγάλει κάποιος το βύσμα από το κεφάλι στο Matrix γιατί εδώ είναι η αλήθεια και είναι δύσκολη. Ενίοτε και πολύ άσχημη.
