Ξέχνα για λίγο τον Ζορμπά και το υπαρξιακό δράμα. ΟΝίκος Καζαντζάκης, πριν γίνει ο πιο διάσημος συγγραφέας της Ελλάδας, έπαιξε τον ρόλο του… Tom Hanks στη Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν, απλώς με κοστούμι διπλωμάτη.
10 μαθήματα ζωής από τον Νίκο Καζαντζάκη που πρέπει να θυμάσαι
Ναι, μιλάμε για έναν άνθρωπο που το 1919, λίγο μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βρέθηκε να ηγείται μιας αποστολής διάσωσης χιλιάδων Ποντίων και Ελλήνων του Καυκάσου και όλα αυτά, την ώρα που γύρω του επικρατούσε χάος, εμφύλιοι και στρατοί που άλλαζαν στρατόπεδο πιο γρήγορα κι από τιτιβίσματα του X.
Η ελληνική κυβέρνηση της εποχής του είπε:
«Καζαντζάκη, πρέπει να πας στον Καύκασο να φέρεις πίσω τους Έλληνες πρόσφυγες πριν τους προλάβει ο Κόκκινος Στρατός.» Ο περισσότερος κόσμος θα έλεγε “όχι ευχαριστώ”, εκείνος όμως είπε «φεύγω αύριο».
Μαζί του, ο στενός του φίλος και ποιητής Γιώργος Ζορμπάς (ναι, ο Ζορμπάς), γιατί, φυσικά, κάθε καλή περιπέτεια χρειάζεται sidekick.
Στο ταξίδι τους πέρασαν από εμπόλεμες ζώνες, βουνά, πείνα, ρωσικές σφαίρες και άθλιες συνθήκες. Κι όμως, κατάφεραν να οργανώσουν τον επαναπατρισμό πάνω από 100.000 ανθρώπων. Μόνο θέληση και μια αποστολή που κανείς άλλος δεν τολμούσε να αναλάβει.
Αγαπήσαμε τον Στάθη Ψάλτη λίγο περισσότερο μετά από αυτό το βίντεο
Η «μεταφορά της ελπίδας»
Ο Καζαντζάκης οργάνωσε τρεις αποστολές με τρένα για να μεταφέρει τους πρόσφυγες από τον Καύκασο πίσω στην Ελλάδα. Οι περιγραφές του ιδίου (που αργότερα πέρασαν στα ημερολόγιά του) μιλούν για παιδιά που πέθαιναν καθ’ οδόν, για γυναίκες που κουβαλούσαν όλη τη ζωή τους σε μια τσάντα, και για έναν άνθρωπο που πάλευε να κρατήσει την ψυχραιμία του ενώ έβλεπε την ανθρώπινη δυστυχία σε βιομηχανική κλίμακα.
Αυτή η εμπειρία τον άλλαξε για πάντα, καθώς μετά την «Αποστολή του Καυκάσου» ο Καζαντζάκης δεν ξαναείδε τον κόσμο με τα ίδια μάτια. Όταν έγραφε για την ελευθερία, τη ζωή, τον Θεό και την απελπισία, δεν το έκανε θεωρητικά. Το είχε δει από κοντά.
Όταν ο Ντάισελμπλουμ συνάντησε τον Ζορμπά
Είχε δεχτεί σφαίρες στη σκόνη του Καυκάσου πριν καθίσει να γράψει τη «Αναφορά στον Γκρέκο». Αν σήμερα λέμε ότι “οι άντρες δεν είναι όπως παλιά”, ο Καζαντζάκης είναι ο counter-example. Ήταν συγγραφέας, φιλόσοφος, διπλωμάτης, εξερευνητής.
Ο άνθρωπος που κάποτε είπε «Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι ελεύθερος» είχε πρώτα ταξιδέψει στην κόλαση για να το εννοεί.
