Υπάρχει μια γενιά, ίσως και δύο-τρεις, που πιθανότατα δεν ξέρει καν ποιοι είναι οι Beach Boys. Δεν φταίνε. Δεν τους μεγάλωσε το ραδιόφωνο με το Good Vibrations να παίζει στο background. Δεν ξενύχτησαν ποτέ χαζεύοντας τον ήλιο να ανατέλλει με το God Only Knows να ματώνει στα ηχεία. Ακόμα και το California Dreamin, που είναι το κομμάτι τους που γνωρίζει όλος ο κόσμος, το ξέρουν σαν ήχο των Benny Benassi ή των Royal Gigolos.
Κι όμως, σχεδόν όλοι τους έχουν ακούσει -έστω χωρίς να το ξέρουν- το έργο ενός ανθρώπου που πέθανε πρόσφατα, στα 82 του χρόνια. Ένας άνθρωπος που δεν ήταν απλώς «ο εγκέφαλος των Beach Boys». Ονομάζεται Brian Wilson και ήταν κάτι παραπάνω από ένας μουσικός.
Ήταν ένα είδος pop προφήτη
Μουσικά, αντιστοιχεί σε έναν αρχιτέκτονα που οικοδόμησε το ηχητικό τοπίο της Καλιφόρνια των ‘60s. Όχι αυτή που υπήρχε, αλλά αυτή που θέλαμε να υπάρχει. Μια φαντασίωση γεμάτη σερφ, ήλιο, έρωτες του Σαββατοκύριακου, και ατελείωτη ανεμελιά. Και αν αναρωτιέσαι, ο άνθρωπος που έγραψε αυτό το soundtrack της αιώνιας εφηβείας, κουβαλούσε μέσα του μια πολύ πιο σκοτεινή και εύθραυστη αλήθεια.
Ο Wilson ήταν ένας εσωστρεφής ιδιοφυής. Από παιδί, υπερευαίσθητος, με εξαιρετική μουσική αντίληψη, αλλά και εφιάλτες που δεν έλεγαν να σιγήσουν. Αν και κουφός από το ένα αυτί, άκουγε τον κόσμο με τρόπους που οι περισσότεροι δεν μπορούσαν καν να φανταστούν. Έχτισε ήχους με πολυφωνίες που έμοιαζαν σχεδόν θρησκευτικές, έβαλε την pop να σηκώσει βάρος που πριν θεωρούνταν αδιανόητο. Το Pet Sounds, το άλμπουμ που έγραψε σχεδόν μόνος του, θεωρείται ακόμα και σήμερα ένα από τα σημαντικότερα όλων των εποχών. Ο McCartney είπε κάποτε ότι το God Only Knows είναι το ωραιότερο τραγούδι που γράφτηκε ποτέ.
Αλλά όπως συμβαίνει συχνά με τους ιδιοφυείς, το τίμημα ήταν μεγάλο. Η εξάρτηση, η κατάρρευση, οι εσωτερικοί του δαίμονες. Ο ίδιος βρέθηκε χαμένος μέσα στις καταχρήσεις, στην απομόνωση και στην ψυχική αστάθεια, τόσο ώστε να μη βγαίνει από το δωμάτιό του για χρόνια. Χρειάστηκε να χάσει σχεδόν τα πάντα για να μπορέσει να επιστρέψει, και να φέρει μαζί του επιτέλους το χαμένο Smile, ένα έργο που έγινε θρύλος προτού καν ολοκληρωθεί.
Ο Brian Wilson δεν είναι πια εδώ
Ο απόηχος του έργου του, όμως, είναι παντού. Από τους Beatles και τους Radiohead μέχρι τη Lana Del Rey και τον Tame Impala. Από τις σειρές του Netflix μέχρι το sound design των πιο συναισθηματικών διαφημίσεων της Apple. Ο Wilson είναι η απόδειξη ότι η pop δεν χρειάζεται να είναι ρηχή. Ότι κάτω από την επιφάνεια της απλότητας μπορεί να κρύβεται μεγαλείο.
Αν δεν έχεις ακούσει Wouldn’t It Be Nice ή Surf’s Up, κάνε στον εαυτό σου μια χάρη. Βάλε ακουστικά, κλείσε τα μάτια, και ταξίδεψε στην Καλιφόρνια που δεν υπήρξε ποτέ, αλλά θα θέλαμε όλοι να έχουμε ζήσει.
Ο Brian Wilson δεν ήταν ήρωας, αλλά ένας από εμάς. Με ατέλειες, φόβους, και μια αθεράπευτη ανάγκη να φτιάξει κάτι όμορφο σε έναν κόσμο που σπάνια είναι.
Rest easy, Brian. Και ευχαριστούμε για τις δονήσεις.
