«Μία καλή κουβέντα μπορεί να μην κοστίζει τίποτα, αλλά μία καλή πράξη σημαίνει τον κόσμο ολόκληρο». Αυτή ήταν μία από τις σοφίες που είχε ξεστομίσει ο παππούς μου σε συζήτηση για συμπεριφορές γύρω από τη φιλία, τις σχέσεις και την οικογένεια. Από αυτά τα πράγματα που ξέρεις βαθιά μέσα σου ότι δεν ξέρουν την ατάκα από κάποιο βιβλίο, αλλά πράγματι είναι μια από τις διδαχές της ζωής που έμαθε αυτή η γενιά με τον καλό ή με τον άσχημο τρόπο.
Συχνά οι παλιοί θα πουν πως οι φιλίες έχουν αλλάξει, πως οι σχέσεις ανάμεσα στους φίλους δεν είναι ίδιες, πως κάποτε τα πράγματα ήταν πιο ουσιαστικά. Και αυτό εν μέρει είναι αλήθεια. Γενικότερα, οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους ήταν πιο απλές, χωρίς δικαιολογίες και επεξηγήσεις. Ήσουν αυτό που δήλωναν οι πράξεις σου. Ακόμη και αν αυτές ήταν λάθος, η γενιά εκείνη είχε μάθει να αντιμετωπίζει τις συνέπειες και να παραδέχεται τα λάθη. Όχι να κρύβεται πίσω από το δάχτυλό της. Στο κομμάτι της φιλίας, τα πράγματα ήταν εξίσου πιο απλά, αλλά πολύ πιο ουσιώδη. Φυσικά δεν φταίει κανείς από εμάς που γεννηθήκαμε σε μια εποχή χωρίς πολέμους και οικονομικά Κραχ (περίπου δηλαδή και στα δύο), που αυτομάτως έκαναν εκείνη τη γενιά πιο δύσκολη. Όμως υπάρχουν τόσα πράγματα σήμερα που φέρνει αυτή η ευμάρεια και η άνεση των ημερών, που κάνουν να ξεχνούν τα βασικά στις διαπροσωπικές σχέσεις. Πόσο μάλλον στις φιλίες. Ένα μεγάλο μέρος από τις φιλίες σήμερα, είναι χτισμένο πάνω σε πάρτι, εξόδους για ποτά, ένοχα μυστικά και ανταγωνισμό. Δεν ήταν ποτέ όμως έτσι για τις αντρικές παρέες. Και λέμε αντρικές παρέες γιατί ακόμα και οι γυναίκες μέχρι σήμερα, παραδέχονται ότι οι άντρες που ζουν με τον «παλιό κώδικα» τιμάνε τις φιλίες τους πολύ περισσότερο. Ότι για εκείνους δεν είναι μία κούρσα ανταγωνισμού, αλλά αγνής αγάπης και ενδιαφέροντος, σε σημείο που προκύπτουν όλες αυτές οι ξένες ωρολογίες όπως το bromance.
Αυτό εδώ όμως το κείμενο δεν είναι για τους άντρες του παλιού κώδικα, που διαχειρίζονται τις φιλίες τους με τον ίδιο τρόπο που έκαναν οι πατέραδες τους και οι παππούδες τους. Είναι για τους άλλους. Τους νεότερους. Ένα μικρό μάθημα συμπεριφοράς για όσα δεν έχουν έρθει ακόμα και που οι νεότεροι δείχνουν να μην καταλαβαίνουν. Οι φίλοι δεν είναι αυτοί που πας στις συναυλίες και πίνεις ποτά. Δεν είναι αυτοί που καβαλάτε τα αυτοκίνητα και μηχανές, δεν είναι αυτοί που κάνετε πέσιμο μαζί στις κοπέλες. Οι φίλοι είναι αυτοί που επιθυμούν να ρίξουν τον εαυτό τους πιο χαμηλά για χάρη των φίλων τους. Κυρίως, είναι αυτοί που φαίνονται στα δύσκολα. Είναι αυτοί που δεν θυμούνται ότι κάτι έχουν να κάνουν όταν τους χρειάζονται και δεν βάζουν μπροστά τη δουλειά και τη σχέση σαν δικαιολογία. Ξενυχτάνε και πονάνε μαζί σου, χαίρονται μαζί σου, χαμογελάνε όταν χαμογελάς και εσύ, είναι περήφανοι για σένα και δεν ζηλεύουν. Οι αληθινές φιλίες χτίζονται μέσα από δυσκολίες και δοκιμασίες, όχι πάρτι και γυναίκες. Αλλιώς δεν είναι φιλίες. Είναι παροδικές γνωριμίες.
Ίσως όλα αυτά τώρα να φαίνονται στους νεότερους ανούσια και βαρετά, αλλά όλοι ξέρουμε πως όταν έρθει η ώρα να σου σταθεί ένας φίλος, εκεί ακριβώς είναι που δοκιμάζεται και η σχέση τους. Ένας άντρας δεν είναι τίποτα χωρίς τους φίλους του. Τους ουσιαστικούς του φίλους. Εκείνους που τονίζουν τα λάθη του με την ίδια ευκολία που τον συγχαίρουν και τον στηρίζουν όταν κάνει κάτι σωστά. Ειδικά αυτές οι σχέσεις, όχι μόνο δεν είναι δεδομένες αλλά χρειάζονται κόπο και ασχολία. Για να μην νιώσεις μόνος μια μέρα και να μην αναρωτιέσαι τι έκανες λάθος.
Αν το κάνεις ήδη, τότε είσαι από τους σοφούς. Η οικογένεια είναι ένα κομμάτι. Η σχέση είναι ένα άλλο. Αλλά ο άντρας που σέβεται τον εαυτό του και θέλει να προχωρεί, σέβεται πάντα τους φίλους του. Και ναι, φαίνονται μόνο στα δύσκολα.