Ο κόκκινος πλανήτης μας γοήτευε από την εποχή που οι αρχαίοι τον είχαν εντοπίσει στον ουρανό. Για εκείνους, ήταν το σπίτι των θεών τους. Το μέρος που ξεκουραζόντουσαν πριν ξανακατέβουν στη Γη και αναμειχθούν με τους θνητούς. Πέρασαν αρκετοί αιώνες για να αντιληφθούμε τι ακριβώς είναι ένα ουράνιο σώμα, κατά ποίο τρόπο συμπεριφέρεται στο χώρο και ότι δεν έμοιαζε και τόσο με παλάτι κάποιου αρχαίου θεού. Μάλλον με τεράστια σφαίρα γεμάτη φωτιά, αέρια, πάγους και πετρώματα. Ό,τι εικόνα μπορούσε να δώσει δηλαδή ένας δορυφόρος.
Δεν συνέβη όμως το ίδιο με τον Άρη. Το πρώτο χειροκρότημα το κάναμε το 1997, όταν το πρώτο rover ονόματι Sojouner, προσγειώθηκε στην επιφάνεια του Άρη τον Ιούλιο από το διαστημόπλοιο Pathfinder. Μας έδωσε μία εικόνα από το αχανές κόκκινο τοπίο γεμάτο αμμόλοφους, βουνά και φαράγγια και μας βοήθησε να χαρτογραφήσουμε όσο καλύτερα μπορούσαμε τον πλανήτη, χωρίς να χρειαζόμαστε την βιβλία του Philip K. Dick. Ο Sojouner έδωσε τις τελευταίες του εικόνες τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς ενώ ακολούθησαν μία ακόμη σειρά από αποστολές με probes με κύριο στόχο τα καιρικά φαινόμενα, την αλλαγή των αερίων σε συγκεκριμένες περιοχές και -πολύ περισσότερο- μία χαρτογραφημένη θέση με ιδανικές συνθήκες που θα μπορούσε να υποστηρίξει μελλοντικά μία αποικία. Αυτά δηλαδή που φαντάζεται σήμερα ο Elon Musk.
Τα ξημερώματα ωστόσο, μία ακόμη μεγάλη αποστολή της NASA ολοκληρώθηκε. Στο κομμάτι της προσεδάφισης δηλαδή, γιατί η αληθινή περιπέτεια τώρα ξεκινάει. Το Perseverance είναι το νέο rover που έχουμε πλέον ως ένα «ζευγάρι μάτια» στον Άρη και έρχεται να συμπληρώσει την αποστολή του 2019, όπου μέχρι τώρα μας έδινε εικόνες το Opportunity. Το rover μπήκε στην ατμόσφαιρα του Άρη στις 04.00 το πρωί ώρα Ελλάδος, φτάνοντας σε ταχύτητα προσεδάφισης τα 12.100 μίλια την ώρα και προσγειώθηκε κοντά στον κρατήρα Jezero. Η τεχνική που χρησιμοποίησε η NASA ονομάζεται skycrane, υπό την έννοια ότι το rover για να μπορέσει να προσγειωθεί ομαλά, χρησιμοποίησε έξι προωθητήρες που μείωσαν την ταχύτητα του και του επέτρεψαν να μην σκάσει στο έδαφος, αλλά να κάνει κανονική προσγείωση. Όλα αυτά, χειροκίνητα από το κέντρο ελέγχου της NASA.
Αυτή εδώ όμως, δεν είναι άλλη μία αποστολή στον κόκκινο πλανήτη. Είναι η μεγάλη στιγμή της επαφής με την εξωγήινη ζωή. Υπό οποιαδήποτε μορφής και αν είναι αυτή. Το Perseverance έχει συγκεκριμένο στόχο. Να εντοπίσει οποιεσδήποτε αποδείξεις αρχαίας ζωής στον πλανήτη, είτε αυτό έχει να κάνει με πρωτόζωα και βακτήρια άγνωστα στον άνθρωπο, είτε έχει να κάνει με αποδείξεις για αρχαίους οικισμούς και περιοχές, σε τοποθεσίες που μέχρι τώρα δεν κατάφεραν να φτάσουν τα άλλα rover. Δεν είναι λοιπόν απλά μία αποστολή που θέλει να αποδείξει ότι δεν είμαστε μόνοι. Είναι μία αποστολή που θα προσπαθήσει να αποδείξει ότι ποτέ δεν ήμασταν μόνοι. Ή ακόμη και ότι κάποιοι ήταν εκείνοι μόνοι τους, μέχρι εμείς να κατέβουμε από τα δέντρα, να πατήσουμε στα δύο πόδια και να ανακαλύψουμε την φωτιά και τον τροχό. Η αποστολή στον Άρη του Perseverance θέλει να βάλει ένα τέλος στην απορία της ανθρωπότητας για την μοναξιά.
Tomorrow I arrive at Jezero Crater, a dry lakebed on Mars. I’ll chart a path along its ancient shoreline, to see if it’s like similar places on Earth. I’m looking for rocks that tell a story of past microbial life. https://t.co/5RCEWdNc9b #CountdownToMars pic.twitter.com/NsNJjXHPbu
— NASA's Perseverance Mars Rover (@NASAPersevere) February 17, 2021
Η αναζήτηση όμως βρίσκεται και η λεπτομέρεια. Το Perseverance θα ξεκινήσει από τον κρατήρα Jezero όπου οι επιστήμονες, από την μορφολογία και την μελέτη του, πιστεύουν πως υπήρξε το δέλτα ενός ποταμού. Το rover θα αναλύσει τα πετρώματα και θα ψάξει για μικρόβια, μέσα από τα οποία θα μπορέσει να υπολογίσει τόσο την ηλικία τους, όσο και της περιοχής. Αξίζει να αναφερθεί πως αυτή η αποστολή είναι η τρίτη της ανθρωπότητας που βρίσκεται αυτή την στιγμή στον Άρη, καθώς ένα μήνα νωρίτερα προσγειώθηκαν τα rovers των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Κίνας.
Αν θέλουμε πράγματι κάποια στιγμή να κάνουμε την επανδρωμένη πρώτη επιχείρηση, πρέπει πρώτα να βεβαιωθούμε για το παρελθόν της περιοχής. Για την λεπτομερή της μελέτη και να κάνουμε και ένα μικρό μάθημα ιστορίας. Να δούμε αν υπήρξε ποτέ ζωή στον Άρη και αν ναι, να προσπαθήσουμε να απαντήσουμε περαιτέρω ερωτήματα όπως το πότε αυτή έπαψε να υπάρχει και με ποίους τρόπους. Ειδικότερα όμως, το Perseverance και όλες οι προσπάθειες που γίνονται αυτή την στιγμή, κρατούν ζωντανό το διαστημικό όνειρο. Τον μεγάλο ρομαντισμό της αποίκησης σε άλλους πλανήτες μέσα στον αιώνα, με τα rovers να είναι οι πρώτοι μεγάλοι πρωτοπόροι της ανθρώπινης επιμονής, του πείσματος, της δίψας για γνώση και κατορθωμάτων πέρα από τα αστέρια.
"[@NASAPersevere survives on Mars] because of the team that performs the health and safety assessments everyday and communicates with the rover."@NASAJPL surface mission manager Jessica Samuels takes a student question about what's next for Perseverance: pic.twitter.com/TgOYtwZdKm
— NASA (@NASA) February 18, 2021
Αν πράγματι υπάρχει κάτι στον πλανήτη που φανταζόμασταν ως το παλάτι του αρχαίου θεού του πολέμου, ας αποδείξουμε ότι μπορεί να γίνει πολλά περισσότερα. Ένα νέο παλάτι που θα συμβολίζει την επόμενη γενιά κατορθωμάτων της ανθρωπότητας. Το Perseverance ταξίδεψε 293 εκατομμύρια χιλιόμετρα για να μας βοηθήσει να κάνουμε κάτι τέτοιο.
Όλα ξεκινούν τώρα.
