Υπάρχουν ηθοποιοί που διακρίνονται για τη θεατρικότητα, την εξωστρέφεια ή τον εκρηκτικό τους δυναμισμό. Υπάρχουν όμως και άλλοι -πιο σιωπηλοί, πιο εσωστρεφείς- που υποδύονται με το βλέμμα, με τις παύσεις, με τις εσωτερικές ρωγμές που αφήνουν τον θεατή να δει τον άνθρωπο πίσω από τον ρόλο. Ο Eric Bana, στον πρωταγωνιστικό ρόλο του πράκτορα Kyle Turner στο Untamed, ανήκει ξεκάθαρα στη δεύτερη κατηγορία. Και ίσως εδώ, σε αυτή τη μίνι‑σειρά του Netflix, να δίνει την πιο ώριμη, εσωτερικά συγκλονιστική και συγκρατημένα καθηλωτική ερμηνεία της καριέρας του.
Η μεταμόρφωση ενός ηθοποιού
Για όσους παρακολουθούν την πορεία του Bana από το ξεκίνημά του στην Αυστραλία -είτε μέσω του Chopper (2000), είτε του Munich (2005) του Spielberg- είναι φανερό πως πρόκειται για ηθοποιό με ευρύ φάσμα. Δεν επεδίωξε ποτέ να γίνει τυπικός σταρ. Δεν βασίστηκε σε εμφάνιση, ούτε κυνήγησε ρόλους με mainstream αποδοχή. Αντιθέτως, επέλεγε συχνά ρόλους «δύσκολους»: ανθρώπους με σκοτεινά παρελθόντα, αντιφατικές προθέσεις και εσωτερικές ρωγμές. Στο Untamed, όλα αυτά συνδυάζονται. Ο Bana υποδύεται τον Kyle Turner, έναν πρώην στρατιωτικό και νυν ερευνητή εγκλημάτων της Ομοσπονδίας, ο οποίος καλείται να διαλευκάνει έναν θάνατο σε εθνικό πάρκο - μια υπόθεση που σύντομα εξελίσσεται σε κάτι πολύ πιο προσωπικό. Όμως το σενάριο, αντί να δίνει έμφαση σε αστυνομικές κορώνες και συγκρούσεις, ακολουθεί τον Kyle στη δική του σιωπηλή κάθοδο. Και αυτό είναι το ιδανικό έδαφος για τον Bana.
Η τέχνη της σιωπής
Ο Bana δεν παίζει ποτέ «για το κοινό». Δεν προσπαθεί να συγκινήσει, ούτε να καταπλήξει. Παίζει για να υποστηρίξει τον ρόλο και, μέσω αυτού, να υπηρετήσει το ευρύτερο συναισθηματικό τόνο του έργου. Η απόδοσή του στο Untamed βασίζεται στην οικονομία: λέει λίγα, κάνει ακόμη λιγότερα - κι όμως αποπνέει βάρος, πένθος, τύψεις. Η πιο δυνατή στιγμή του δεν είναι σε κάποιο ξέσπασμα, αλλά όταν στέκεται μόνος του στο βάθος του πλάνου, κοιτώντας τον ορίζοντα του Yosemite - και καταλαβαίνεις, χωρίς λέξη, ότι κουβαλάει ένα παρελθόν που δεν έχει συγχωρήσει, και που δεν του έχει συγχωρεθεί. Είναι μια ερμηνεία “υποδόρια”, που θυμίζει Viggo Mortensen ή και τον παλιό Gene Hackman στα πιο σιωπηλά τους. Κάθε μορφασμός, κάθε δευτερόλεπτο παύσης, κάθε ημιτελής φράση, λειτουργούν ως ψυχικοί δείκτες - όχι θεατρινισμοί, αλλά λεπτές εξομολογήσεις ενός χαρακτήρα που υποφέρει.
Ο Bana δεν παραμένει σε στατικό ψυχογράφημα. Στην πορεία της σειράς, δείχνει διακριτικά μεταβολές, μικρές αλλαγές στη στάση σώματος, στη φωνή, στο πώς προσεγγίζει τους άλλους. Ο τρόπος που χειρίζεται την αρχικά αμήχανη συνεργασία του με τη Naya (την ranger που τον συνοδεύει), πώς αντιμετωπίζει τον παλιό του φίλο και τώρα προϊστάμενο, αλλά κυρίως πώς βλέπει τον εαυτό του - όλα αυτά δεν παρουσιάζονται με κορυφώσεις, αλλά με συνεχή εσωτερική μετακίνηση. Προς το τέλος της σειράς, βλέπουμε έναν άνθρωπο όχι λυτρωμένο -το Untamed δεν προσφέρει εύκολες λύσεις- αλλά κάπως πιο δεκτικό, λιγότερο φοβισμένο. Αυτή η μετάβαση, σχεδόν ανεπαίσθητη, είναι καθαρά έργο της ερμηνείας του Bana.
Ένα υποτιμημένο διαμάντι της γενιάς του
Πολλοί κριτικοί έχουν δηλώσει στο παρελθόν τόνισαν πως ο Eric Bana «είναι από τους πιο σταθερά υποτιμημένους ηθοποιούς της γενιάς του». Ίσως επειδή δεν έκανε θόρυβο. Ίσως επειδή δεν έπαιξε ποτέ τον σταρ του Χόλιγουντ, ούτε ακολούθησε τα blockbusters - αν και είχε την ευκαιρία, όπως με τον ρόλο του Hulk ή στο Troy. Εκείνος όμως προτίμησε τα μικρά, περίπλοκα, ανθρώπινα. Στο Untamed, αυτή η στάση αποδίδει καρπούς. Πρόκειται για μια σπουδή χαρακτήρα που λίγοι θα μπορούσαν να φέρουν εις πέρας με τέτοια λεπτότητα. Η ερμηνεία του είναι ανθρώπινη, άρρητα λυρική και υπαρξιακά συγκινητική.
Ο ηθοποιός που παίζει με συναίσθημα, όχι με εντυπωσιασμό
Σε μια εποχή που η τηλεόραση κατακλύζεται από υπερβολές, από ρόλους που φωνάζουν για υποψηφιότητες και σκηνές που φτιάχνονται για viral, ο Bana παίζει αντιστρόφως. Η ερμηνεία του στο Untamed είναι για να την νιώσεις, όχι για να τη θαυμάσεις. Είναι για να σε διαπεράσει αθόρυβα και να μείνει μαζί σου αφού κλείσουν τα φώτα. Δεν είναι περίεργο που το κοινό τον αγκάλιασε ξανά, όχι με κραυγές, αλλά με ευγνωμοσύνη: γιατί βλέπει τον άνθρωπο, όχι έναν ήρωα. Και βλέπει την αλήθεια πίσω από τον πόνο, όχι απλώς την πλοκή.
Το Untamed είναι μια σειρά που αξίζει, αλλά ο Eric Bana είναι ο λόγος που σε κρατάει καθηλωμένο. Είναι το βάρος και η σιωπή. Είναι η ερμηνεία που δεν κραυγάζει αλλά ουρλιάζει από μέσα της. Είναι ένας ηθοποιός που έχει ωριμάσει σε κάτι πολύ σπάνιο: σε ειλικρίνεια.
