Η Ιστορία της Ημέρας της Μητέρας: Πώς και πότε ξεκίνησε ο εορτασμός της;

Γράφει η Δέσποινα Λάνου

Eίναι μία από τις σημαντικότερες ημέρες του ημερολογίου. Η Γιορτή της Μητέρας εορτάζεται κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου και είναι ουσιαστικά μία υπενθύμιση για όλα εκείνα που έχουν κάνει οι μητέρες μας για εμάς. Μια ημέρα αφιερωμένη σε εκείνες τις γυναίκες, που ξενύχτησαν μαζί μας στις αρρώστιες, στο άγχος του διαβάσματος και αργότερα στα άγχη της ενήλικης ζωής. Η αγάπη της μάνας είναι μοναδική και ανιδιοτελής. Και αν κάτι καταλαβαίνω μεγαλώνοντας είναι ότι όταν ένα παιδί λάβει βαθιά αγάπη από τη μητέρα του, το πιθανότερο είναι ότι και εκείνο με τη σειρά του θα έχει μάθει να αγαπά και να ξέρει πώς να δίνει αγάπη, όπως ακριβώς του την έμαθε: Με ανιδιοτέλεια, χωρίς να περιμένει ανταλλάγματα, απλώς να θέλει να βλέπει τους ανθρώπους του χαρούμενους.

Η Ημέρα της Μητέρας είναι ένας φόρος τιμής για τις γυναίκες και όπως ήταν αναμενόμενο, χρειάστηκαν μερικές γυναίκες που να εμπνέουν για να φέρουν αυτή τη γιορτή στον κόσμο. Πώς όμως καθιερώθηκε η δεύτερη Κυριακή του Μαΐου ως εορτασμός της ημέρας της μητέρας; Πάμε να κοιτάξουμε προς τα πίσω για να δούμε πώς ξεκίνησαν όλα. 

Οι απαρχές του εορτασμού της μητρότητας εντοπίζονται στην Αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη, όπου τελούνταν φεστιβάλ προς τιμήν των μητέρων θεών τους, της Ρέας και της Κυβέλης. Πολύ αργότερα, τον 16ο αιώνα, η Κυριακή της Μητέρας υπήρχε -ήδη- κατά την τέταρτη Κυριακή των Νηστειών για τις ενορίες της Εκκλησίας της Αγγλίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Έτσι, αυτή η γιορτή αφορούσε λιγότερο τις μητέρες και περισσότερο το να πάει κάποιος στη μητέρα εκκλησία. Η ιστορία της Ημέρας της Μητέρας όπως την ξέρουμε προήλθε από τη Δυτική Βιρτζίνια των ΗΠΑ.

Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, η Ann Reeves Jarvis, γνωστή ως «Mother Jarvis» βοήθησε στην ίδρυση των «Mother's Day Work Clubs» για να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο σχετικά με τις κακές συνθήκες υγείας που υπήρχαν στην κοινότητά της. Κάτι που αποδείχθηκε μια τεράστια ενωτική δύναμη για μια περιοχή που ήταν κοινωνικά διχασμένη κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες είδαν πολλά διαφορετικά κινήματα για τη διοργάνωση της Ημέρας της Μητέρας, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών της Julia Ward Howe, η οποία έγραψε τη «Διακήρυξη της Ημέρας της Μητέρας». Αυτό καλούσε τις μητέρες να ενωθούν και να προωθήσουν την παγκόσμια ειρήνη.

Η ημέρα που αναγνωρίζουμε πλέον ως Ημέρα της Μητέρας προήλθε από τις προσπάθειες της κόρης της Ann Jarvis, Anna, τον 20ο αιώνα. Βλέποντας πόσο γενναία ακτιβίστρια υπήρξε η μητέρα της και για να δώσει στις μητέρες την αναγνώριση που τους αξίζει, έθεσε ως αποστολή της ζωής της να εντάξει την Ημέρα της Μητέρας στο εθνικό ημερολόγιο. Το 1908 διοργάνωσε την πρώτη επίσημη γιορτή στη μνήμη της μητέρας της, ξεκινώντας παράλληλα μια εκστρατεία για την καθιέρωση της ημέρας σε εθνικό επίπεδο, η ενέργεια της συνέχισε να κερδίζει δημοτικότητα με τα χρόνια. Συνεργάστηκε με εταιρείες λουλουδιών και πολυκαταστήματα για να τη διαδώσει ακόμη περισσότερο. Μέχρι το 1912, η Ημέρα της Μητέρας είχε εξαπλωθεί στο Πουέρτο Ρίκο, στο Μεξικό, στον Καναδά και σε 45 πολιτείες των ΗΠΑ (πολλές χώρες από τις οποίες υιοθέτησαν την Ημέρα της Μητέρας ως ετήσια αργία).

Τελικά, το 1914, ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος Woodrow Wilson ανακήρυξε την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου ως επίσημη «Ημέρα της Μητέρας», όπου εορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.

Άνοδος στην εμπορευματοποίηση

Το όραμα της Anna Jarvis για μια ειρηνική και προσωπική ημέρα τιμής και επίσκεψης με μητέρες μετατράπηκε γρήγορα σε εμπορευματοποίηση από ανθοπωλεία, λιανοπωλητές και εταιρείες καρτών. Αν και αρχικά είχε συνεργαστεί με αυτές τις βιομηχανίες για να προωθήσει την ενέργειά της, ένιωθε ότι είχε εξελιχθεί σε κάτι αγνώριστο. Φαινόταν ότι το να περνάει κανείς χρόνο με τη μητέρα του, να εκφράζει την εκτίμηση του, ακόμη και να τη βοηθά, επισκιαζόταν τώρα από την αγορά δώρων. Σύντομα, η Jarvis άσκησε πιέσεις στην κυβέρνηση να αφαιρέσει τις διακοπές από τα ημερολόγια, κατήγγειλε επίσης τις διακοπές και έκανε εκστρατεία κατά των εταιρειών που επωφελήθηκαν από αυτές.

Η ιστορία της Ημέρας της Μητέρας έχει κάνει όλο τον κόσμο να τη γιορτάζει, ωστόσο υπάρχουν και διαφορετικοί πολιτισμοί έχουν τον δικό τους τρόπο να τη γιορτάζουν. 

Ταϊλάνδη

Η Ταϊλάνδη διοργανώνει τον εορτασμό της μητρότητας στις 12 Αυγούστου, που είναι τα γενέθλια της βασίλισσας τους.

Μεξικό

Έπειτα, υπάρχουν χώρες όπως το Μεξικό που κάνουν τα πάντα για τις μαμάδες τους. Η γιορτή τους κλείνει ολόκληρη τη χώρα, καθώς όλοι προσπαθούν για να τιμήσουν τις μητέρες τους όσο καλύτερα μπορούν, συχνά, τα μεσημεριανά γεύματα για την Ημέρα της Μητέρας στο Μεξικό μπορούν να διαρκέσουν έως και πέντε ώρες.

Ισπανία

Η Ημέρα της Μητέρας σε όλο τον κόσμο έχει και πολλές άλλες μορφές. Στην Ισπανία, τα παιδιά χρειάζονται μια εβδομάδα για να προετοιμαστούν για την Ημέρα της Μητέρας. Τα παιδιά του σχολείου περνούν μερικές ώρες καθημερινά ετοιμάζοντας δώρα για τις μητέρες τους, συχνά με τη βοήθεια των δασκάλων τους. Μια ολόκληρη εβδομάδα προετοιμασίας;

Νεπάλ

Το Νεπάλ έχει ένα φεστιβάλ που ισοδυναμεί με την Ημέρα της Μητέρας που ονομάζεται Mata Tirtha Aunsi, το οποίο μεταφράζεται σε «Προσκύνημα της Μητέρας Νέα Σελήνη». Οι Νεπαλέζοι όχι μόνο αφιερώνουν χρόνο για να τιμήσουν τις μητέρες τους, αλλά θέλουν να θυμούνται τις μητέρες που έχουν πεθάνει. Η παράδοση ήταν αρχικά να κάνουν ένα προσκύνημα στις λίμνες Mata Tirtha, που βρίσκονται κοντά στο Κατμαντού.

Αιθιοπία

Η Αιθιοπία διοργανώνει ένα τριήμερο φεστιβάλ, Antrosht, για τις μητέρες τους, που λαμβάνει χώρα μεταξύ Οκτωβρίου και Νοεμβρίου. Στην παράδοσή τους, όλοι συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα τεράστιο γλέντι. Ακόμα και τα παιδιά που συμμετέχουν, πρέπει να μαζέψουν τα υλικά.