Τα Ηθικά Νικομάχεια, το σημαντικότερο έργο του Αριστοτέλη για την προσωπική ηθική και τους σκοπούς της ανθρώπινης ζωής, αποτελούν εδώ και πολλούς αιώνες ένα βιβλίο που δεν έχει σταματήσει να διαβάζεται.
Αν και γράφτηκε πριν από περισσότερα από 2.000 χρόνια, προσφέρει στον σύγχρονο άνθρωπο πολύτιμες γνώσεις για τις ανθρώπινες ανάγκες και τη συμπεριφορά. Μεταξύ των πιο εξέχοντων χαρακτηριστικών του είναι η επιμονή του Αριστοτέλη ότι δεν υπάρχουν γνωστά απόλυτα ηθικά πρότυπα και ότι οποιαδήποτε ηθική θεωρία πρέπει να βασίζεται εν μέρει στην κατανόηση της ψυχολογίας και να είναι σταθερά θεμελιωμένη στις πραγματικότητες της ανθρώπινης φύσης και της καθημερινής ζωής. Επιπλέον, το βιβλίο αντικατοπτρίζει έντονα τα επιτεύγματα του Αριστοτέλη σε άλλους τομείς της φιλοσοφίας και αποτελεί ένα καλό παράδειγμα της αναλυτικής του μεθόδου, η οποία πρέπει να θεωρείται η απόλυτη βάση κάθε σύγχρονης επιστημονικής έρευνας.
Οι άνθρωποι δεν έχουν αλλάξει σημαντικά στα πολλά χρόνια από τότε που ο Αριστοτέλης έδωσε για πρώτη φορά διαλέξεις για την Ηθική στην αρχαία Αθήνα. Οι ανθρώπινοι τύποι και τα προβλήματα που συζητά είναι οικεία σε όλους. Οι κανόνες συμπεριφοράς και οι εξηγήσεις της αρετής και της καλοσύνης που προτείνει μπορούν να βοηθήσουν τον σύγχρονο άνθρωπο να επιτύχει μια πληρέστερη και πιο ικανοποιητική κατανόηση των ευθυνών του ως μέλος της κοινωνίας και του σκοπού της ύπαρξής του. Μόνο και μόνο γι' αυτό, αξίζει να διαβάσεις τα Ηθικά Νικομάχεια και να θυμάσαι τις πέντε παρακάτω θέσεις.
1. Το ύψιστο αγαθό και ο σκοπός προς τον οποίο κατευθύνεται κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα είναι η ευτυχία, η οποία μπορεί να οριστεί ως η συνεχής ενατένιση της αιώνιας και παγκόσμιας αλήθειας.
2. Ο άνθρωπος επιτυγχάνει την ευτυχία μέσω μιας ενάρετης ζωής και της ανάπτυξης της λογικής και της ικανότητας της θεωρητικής σοφίας. Για αυτό, απαιτούνται επαρκή εξωτερικά αγαθά για να εξασφαλιστεί η υγεία, ο ελεύθερος χρόνος και η ευκαιρία για ενάρετη δράση.
3. Η ηθική αρετή είναι ένα σχετικό μέσο μεταξύ των άκρων της υπερβολής και της ανεπάρκειας, και γενικά η ηθική ζωή είναι μια ζωή μετριοπάθειας σε όλα τα πράγματα εκτός από την αρετή. Καμία ανθρώπινη όρεξη ή επιθυμία δεν είναι κακή αν ελέγχεται από τη λογική σύμφωνα με μια ηθική αρχή. Η ηθική αρετή αποκτάται με έναν συνδυασμό γνώσης, εξοικείωσης και αυτοπειθαρχίας.
4. Οι ενάρετες πράξεις απαιτούν συνειδητή επιλογή και ηθικό σκοπό ή κίνητρο. Ο άνθρωπος έχει προσωπική ηθική ευθύνη για τις πράξεις του.
5. Η ηθική αρετή δεν μπορεί να επιτευχθεί αφηρημένα - απαιτεί ηθική δράση σε ένα κοινωνικό περιβάλλον. Η ηθική και η πολιτική είναι στενά συνδεδεμένες, γιατί η πολιτική είναι η επιστήμη της δημιουργίας μιας κοινωνίας στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν την καλή ζωή και να αναπτύξουν πλήρως τις δυνατότητές τους.
