Πώς θα ήταν άραγε η λογοτεχνία αυτού του πλανήτη αν δεν υπήρχε ο Μολιέρος; Πώς είναι άραγε να βλέπεις μπροστά από την εποχή σου και να μπορείς να το εκφράζεις; Και τέλος πόσο θάρρος θέλει για να θίξεις την υποκρισία; Εξάλλου, όπως έχει πει και εκείνος η φυσική νοημοσύνη δεν μπορεί να νικήσει τη φυσική ηλιθιότητα.
Ο Jean-Baptiste Poquelin ή απλά Μολιέρος είναι ένας από τους σημαντικότερους δασκάλους της κωμωδίας στη δυτική λογοτεχνία. Αιώνες μετά τον θάνατό του τα έργα του Μολιέρου συνεχίζουν να «αιχμαλωτίζουν» το ενδιαφέρον του κόσμου, λειτουργώντας ως προβληματισμοί για τις ανθρώπινες αξίες και τις κοινωνικές συμβάσεις.
Εύλογα θα μπορούσε να πει κάποιος ότι τα έργα του Μολιέρου είναι ένα κράμα εξυπνάδας, σάτιρας και διορατικότητας. Οι κωμωδίες του, που συνήθως λάμβαναν χώρα στην αυλή του Λουδοβίκου XIV, κέρδιζαν τόσο τον θαυμασμό όσο και τον χλευασμό. Μέσα από τα έργα του, ο Μολιέρος αντιμετώπισε άφοβα τις υποκρισίες και τους παρααλογισμους της εποχής του, κρατώντας έναν καθρέφτη στην κοινωνία και στις συμβάσεις της.
Τα έργα του και η επίδειξη θάρρους
Ένα από τα πιο διαχρονικά έργα του Μολιέρου είναι ο «Ταρτούφος» και παρά τα όσα μπορεί να έχουν λεχθεί για το έργο παραμένει μια απόδειξη του θάρρους και της δέσμευσης του Μολιέρου στην κοινωνική κριτική. Ένα άλλο αριστούργημα, ο «Μισάνθρωπος», διερευνά την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων και την ένταση μεταξύ ειλικρίνειας και κοινωνικής ευπρέπειας. Ο Μολιέρος εμβαθύνει στην ανοησία της ανθρώπινης φύσης -που τόσο αγαπά- παραθέτοντας παράλληλα τις παγίδες τόσο της υπερβολικής ειλικρίνειας όσο και της ανειλικρινούς κολακείας. Από την άλλη «Ο κατά φαντασίαν ασθενής», αποδοκιμάζει το ιατρικό επάγγελμα και την εμμονή της κοινωνίας με την υγεία και την ευεξία.
Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να διαβάσουν κάποια στιγμή τον Άντον Τσέχωφ
Πέρα από τον οξυδερκή κοινωνικό του σχολιασμό, τα έργα του Μολιέρου είναι γνωστά για το διαχρονικό τους χιούμορ και το πνεύμα τους. Η κληρονομιά του έχει επηρεάσει αμέτρητους θεατρικούς συγγραφείς και σατιρικούς στους αιώνες που ακολούθησαν. Οι τολμηρές κριτικές του για την εξουσία και τη σύμβαση χρησιμεύουν ως υπενθύμιση της διαρκούς δύναμης της λογοτεχνίας να προκαλεί, να προκαλεί και να διαφωτίζει. Η ζωή και τα έργα του Μολιέρου συνεχίζουν να εμπνέουν καλλιτέχνες, μελετητές και κοινό, υπενθυμίζοντάς μας τη μεταμορφωτική δύναμη του γέλιου και της σάτιρας στην αμφισβήτηση του status quo.
Ο Αριστοφάνης θα μπορούσε να είχε γράψει και για την Ελλάδα του σήμερα
Μερικά βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1622 στο Παρίσι της Γαλλίας. Βαφτίστηκε ως Jean-Baptiste Poquelin αλλά υιοθέτησε το καλλιτεχνικό όνομα Molière. Παρά τις διαμάχες γύρω από τα έργα του, ο Μολιέρος απολάμβανε την προστασία του βασιλιά Λουδοβίκου XIV. Η σχέση του με τη βασιλική αυλή έφερε τόσο κύρος όσο και οικονομική σταθερότητα στη θεατρική ομάδα του.
Η επιρροή του Μολιέρου μπορεί να φανεί στα έργα των επόμενων θεατρικών συγγραφέων, συμπεριλαμβανομένων των Μολνάρ, Γκολντόνι και Ουάιλντ. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους κωμικούς συγγραφείς στην ιστορία της δυτικής λογοτεχνίας. Πέθανε στις 17 Φεβρουαρίου 1673, αφού κατέρρευσε καθώς έπαιζε στη σκηνή.