«Αυτός με μαχαίρωσε πιάστε τον». Η φράση που υπήρξε ο επίλογος της ζωής του Παύλου Φύσσα και η έναρξη μιας παγκόσμιας κατακραυγής, για μια δολοφονία που ήταν χτύπημα στην ελεύθερη σκέψη, την έκφραση, την ελευθερία και την δημοκρατία. Το βράδυ της 17ης προς 18η Σεπτεμβρίου 2013 στο Κερατσίνι, μια γειτονιά της δυτικής Αθήνας με έντονο εργατικό παρελθόν, ο Παύλος Φύσσας, γνωστός στη hip hop σκηνή ως Killah P, βγαίνει για να δει με φίλους του έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Κι όμως, μέσα σε λίγες ώρες, η ζωή του Παύλου κόπηκε βίαια.
Η παρουσία του Γιώργου Ρουπακιά εκείνο το βράδυ δεν ήταν τυχαία. Ο άντρας που έμελλε να μείνει γνωστός στην ιστορία ως ο δολοφόνος του Παύλου δεν έδρασε αυθόρμητα. Πληροφορίες και καταθέσεις έδειξαν ότι η κίνησή του ήταν μέρος μιας οργανωμένης επίθεσης μιας και έφτασε στο σημείο με το αυτοκίνητό του, με αποφασισμένο βλέμμα, σαν κάποιος που είχε ήδη πάρει την απόφαση.Μέσα στο πλήθος, ξεχώρισε τον Παύλο. Η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη, με φωνές και ένταση. Στιγμές αργότερα, τράβηξε το μαχαίρι του και χτύπησε. Δύο θανατηφόρες μαχαιριές, η μία στην καρδιά. Ο Παύλος κατέρρευσε, μα πριν χάσει τις αισθήσεις του, βρήκε τη δύναμη να δείξει τον δράστη στους αστυνομικούς που στέκονταν λίγα μέτρα πιο πέρα: «Αυτός με μαχαίρωσε» είπε. Ήταν οι τελευταίες του συνειδητές λέξεις.
Ο Ρουπακιάς συνελήφθη σχεδόν αμέσως. Δεν προσπάθησε να ξεφύγει, δεν αντέδρασε βίαια. Η ψυχρότητά του εντυπωσίασε και τρόμαξε. Ένας άνθρωπος που μόλις είχε αφαιρέσει μια ζωή στεκόταν εκεί χωρίς να δείχνει τύψεις ή φόβο. Για πολλούς, αυτή η εικόνα έγινε σύμβολο του τυφλού μίσους που καλλιεργείται όταν η βία θεωρείται «κανονικότητα». Η δολοφονία του Παύλου δεν ήταν μια «απλή» εγκληματική πράξη, αλλά ο καθρέφτης μιας κοινωνίας που για χρόνια προσπαθούσε να αγνοήσει τα σημάδια. Μέσα σε λίγες ώρες, η είδηση εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα. Τα social media γέμισαν από οργή, οι πλατείες γέμισαν από κόσμο. Χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους.
Για πολλούς νέους, ήταν η πρώτη φορά που ένιωσαν την ανάγκη να συμμετάσχουν σε μια πορεία, να σηκώσουν πανό, να φωνάξουν συνθήματα. Η εικόνα του Παύλου, με το χαμόγελο και το μικρόφωνο στο χέρι, έγινε σύμβολο. Κάθε γκράφιτι με το πρόσωπό του στις γειτονιές του Πειραιά και της Αθήνας ήταν υπενθύμιση ότι η ζωή του κόπηκε άδικα, αλλά η μνήμη του ζούσε. Στις φωτογραφίες μετά τη σύλληψή του, ο Ρουπακιάς έμοιαζε με έναν συνηθισμένο, απλό άντρα, χωρίς χαρακτηριστικά που θα τον έκαναν να ξεχωρίζει. Κι όμως, η πράξη του τον στιγμάτισε ως τον άνθρωπο που σκότωσε έναν μουσικό επειδή τόλμησε να εκφράζεται ελεύθερα, επειδή δεν φοβόταν να μιλάει ενάντια στο μίσος. Έγινε το παράδειγμα του τυφλού φανατισμού. Η είδηση της δολοφονίας ξεπέρασε γρήγορα τα ελληνικά σύνορα. Εφημερίδες στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ισπανία και στην Αγγλία μιλούσαν για τον Έλληνα μουσικό που έπεσε θύμα πολιτικού μίσους. Για πολλούς στο εξωτερικό, το γεγονός ήταν σοκαριστικό ότι η Ευρώπη του 21ου αιώνα, ένας καλλιτέχνης δολοφονείται επειδή τα τραγούδια του μιλούν για ισότητα, ελευθερία, αντιφασισμό.
Η υπόθεση Φύσσα χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα σε συνέδρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε αντιρατσιστικές εκδηλώσεις, σε πανεπιστημιακά σεμινάρια. Ο Παύλος έγινε σύμβολο όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά μιας γενιάς που παλεύει να μην αφήσει τον φασισμό να ριζώσει ξανά. Κι όμως, πάνω απ’ όλα, ο Παύλος ήταν μουσικός. Η hip hop σκηνή στην Ελλάδα, αν και όχι τόσο εμπορική όσο σε άλλες χώρες, είχε πάντα έναν χαρακτήρα αντισυστημικό, κοινωνικό, με ρίζες στην καθημερινότητα. Ο Killah P τραγουδούσε για τα παιδιά των γειτονιών που μεγάλωσαν με ελάχιστες ευκαιρίες, για την ανάγκη να σηκώνεις κεφάλι όταν σε τσακίζουν. Οι στίχοι του απέκτησαν άλλο βάρος μετά τον θάνατό του. Νέοι που ίσως δεν τον είχαν ακούσει όσο ζούσε, έψαξαν τα κομμάτια του στο διαδίκτυο, μίλησαν γι’ αυτόν στα σχολεία, έβαλαν τα τραγούδια του στα ακουστικά τους. Δεν ήταν πλέον απλά μουσική· ήταν μια παρακαταθήκη. Κάθε ρίμα του ακουγόταν σαν προειδοποίηση, σαν υπόσχεση ότι η αδικία δεν πρέπει να μένει αναπάντητη. Η hip hop κοινότητα τον τίμησε με συναυλίες, αφιερώματα, συνεργασίες. Σκηνές από όλη την Ευρώπη σήκωσαν τη φωνή τους για τον Killah P. Ένας τοπικός καλλιτέχνης έγινε διεθνές σύμβολο.
Δώδεκα χρόνια μετά, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα δεν έχει ξεχαστεί. Κάθε Σεπτέμβρη, στο Κερατσίνι, χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται στη μνήμη του. Νέοι που τότε ήταν παιδιά, σήμερα ενήλικες, συνεχίζουν να περπατούν στους δρόμους με πανό που γράφουν το όνομά του. Ο Παύλος έφυγε, αλλά άφησε πίσω του στίχους, μελωδίες, μια φωνή. Ο Ρουπακιάς έμεινε, αλλά άφησε πίσω του μόνο σιωπή και ντροπή.
Η ιστορία αυτή δεν είναι μόνο μια ανάμνηση ενός εγκλήματος. Είναι ένα μάθημα. Ότι η βία μπορεί να αφαιρεί ζωές, αλλά δεν μπορεί να σβήσει τη μνήμη. Κλάψαμε, αλλά δεν φοβόμαστε.
