Σε μια εποχή όπου ο πόλεμος και οι κρίσεις μεταδίδονται ζωντανά μέσα από τα social media, η φωνή των celebrities μπορεί να είναι πολύ πιο ηχηρή από οποιοδήποτε δελτίο ειδήσεων. Από την Bella Hadid και την Angelina Jolie μέχρι τον The Weeknd και την Billie Eilish, δεκάδες διάσημοι καλλιτέχνες, ηθοποιοί και μουσικοί έχουν εκφραστεί ανοιχτά για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Άλλοι δώρισαν εκατομμύρια δολάρια. Άλλοι υπέγραψαν ανοιχτές επιστολές. Και άλλοι πήραν δημόσια θέση, πληρώνοντας το κόστος της επιλογής τους.
Αλλά γιατί έχει σημασία να μιλούν αυτοί οι άνθρωποι; Και τι λένε ακριβώς;
Όταν η Bella και η Gigi Hadid μιλούν, ο κόσμος ακούει
Η Bella Hadid, ίσως η πιο γνωστή φωνή υπέρ της Παλαιστίνης τα τελευταία χρόνια, έχει αξιοποιήσει την παγκόσμια απήχηση της για να μιλήσει για τον πόνο των ανθρώπων στη Γάζα. Με παλαιστινιακή καταγωγή από την πλευρά του πατέρα της, ο λόγος της δεν είναι μόνο πολιτικός, είναι προσωπικός. Μαζί με την αδερφή της, Gigi Hadid, έχουν επανειλημμένα κάνει αναρτήσεις για τη Γάζα, μοιράζοντας πληροφορίες, στατιστικά και εικόνες που δεν εμφανίζονται πάντα στα mainstream media. Και οι δύο έχουν κατηγορηθεί για «μονόπλευρη στάση» ή «ριζοσπαστικές δηλώσεις», αλλά παραμένουν σταθερές. Όταν σε ακολουθούν εκατομμύρια άνθρωποι, η σιωπή είναι επίσης μια δήλωση κι εκείνες επιλέγουν να μη σιωπήσουν.
The Weeknd: Δωρεά $2,5 εκατ. και ουσιαστική υποστήριξη
Ο καναδός super star The Weeknd δεν αρκέστηκε στα λόγια. Μέσω του ανθρωπιστικού του ταμείου, δώρισε $2,5 εκατομμύρια στον Παγκόσμιο Επισιτιστικό Οργανισμό του ΟΗΕ για βοήθεια στη Γάζα, ποσό που, σύμφωνα με τους ίδιους, μεταφράζεται σε περισσότερα από 4 εκατομμύρια γεύματα. Η πράξη του είχε τεράστιο αντίκτυπο — όχι μόνο οικονομικό αλλά και συμβολικό. Σε μια περίοδο όπου ο όρος «ουδετερότητα» χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει τη σιωπή, η κίνηση του The Weeknd υπογράμμισε ότι ο ουμανισμός δεν είναι πολιτική θέση — είναι ηθική στάση.
Angelina Jolie: Από τις ταινίες στα στρατόπεδα προσφύγων
Η Angelina Jolie δεν είναι απλώς μία ακόμα celebrity. Είναι ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ με χρόνια ενεργής δράσης σε προσφυγικές κρίσεις. Στην περίπτωση της Γάζας, εξέφρασε δημόσια την ανησυχία της για την «ανικανότητα διαφυγής των αμάχων» και την «καταστροφή βασικών δομών ζωής». Η θέση της Jolie δίνει έναν ξεχωριστό τόνο στο ζήτημα: αν κάποιος που έχει βρεθεί αυτοπροσώπως σε ζώνες πολέμου λέει ότι αυτό που συμβαίνει στη Γάζα είναι ανείπωτο, τότε μάλλον πρέπει να τον ακούσουμε.
Billie Eilish και η φωνή της Gen Z
Η Billie Eilish, μία από τις πιο επιδραστικές φιγούρες της Gen Z, μίλησε για το σχέδιο μαζικής μετακίνησης του πληθυσμού της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς το «τρομακτικό και απάνθρωπο». Με εκατομμύρια νεαρούς ακόλουθους, η τοποθέτησή της βοήθησε να μεταφερθεί η συζήτηση και στη νεότερη γενιά που συχνά ενημερώνεται μόνο από το TikTok και το Instagram. Οι νέοι δεν εμπιστεύονται πλέον πολιτικούς ή παραδοσιακά media. Εμπιστεύονται τους ανθρώπους που ακούν μουσική τους, που ακολουθούν στο Instagram και βλέπουν στο YouTube. Γι’ αυτό και η φωνή της Eilish μετράει περισσότερο από πολλά επίσημα δελτία τύπου.
Javier Bardem: «Αυτό είναι γενοκτονία»
Ο Ισπανός ηθοποιός Javier Bardem προκάλεσε αίσθηση όταν σε ζωντανή εμφάνισή του στο talk show «The View» χαρακτήρισε την κατάσταση στη Γάζα ως «γενοκτονία». Η εκπομπή έκοψε αμέσως σε διαφημίσεις, αλλά το βίντεο κυκλοφόρησε ευρέως online. Η τόλμη του Bardem δεν ήταν απλώς εντυπωσιακή, ήταν πολιτική πράξη. Σε έναν κόσμο όπου ακόμα και το να πεις «Παλαιστίνη» μπορεί να θεωρηθεί προκλητικό, μια τέτοια δήλωση από διεθνή σταρ είναι κάτι παραπάνω από θαρραλέα: είναι πράξη ευθύνης.
Συλλογικές φωνές: Από τους Massive Attack στους Fontaines D.C.
Μια ιδιαίτερη πρωτοβουλία πήραν πρόσφατα οι Massive Attack, ανακοινώνοντας μια διεθνή καλλιτεχνική συμμαχία υπέρ της Παλαιστίνης. Μαζί με συγκροτήματα όπως οι Fontaines D.C. και οι Kneecap, υποστηρίζουν δημόσια όσους καλλιτέχνες φιμώνονται ή απειλούνται λόγω της στάσης τους. Το δίκτυο αυτό δεν ζητά μόνο κατάπαυση πυρός, αλλά και την παύση πωλήσεων όπλων στο Ισραήλ. Είναι μια προσπάθεια να αποδείξουν πως η τέχνη δεν είναι διακοσμητική, είναι εργαλείο παρέμβασης.
Γιατί είναι σημαντικό να μιλούν;
Σε περιόδους κρίσης, η σιωπή των ισχυρών είναι εκκωφαντική. Οι celebrities διαθέτουν πλατφόρμες που φτάνουν σε εκατομμύρια ανθρώπους, πολύ πέρα από τις δυνατότητες των περισσότερων δημοσιογράφων ή ΜΚΟ. Όταν μιλούν, τα μέσα αναγκάζονται να καλύψουν το θέμα. Όταν διαμαρτύρονται, το κοινό αρχίζει να ρωτάει. Όταν δωρίζουν, πιέζουν κι άλλους να κάνουν το ίδιο. Δεν έχουν όλοι την υποχρέωση να πάρουν θέση. Αλλά όσοι το κάνουν, βοηθούν να φωτιστεί ένα δράμα που διαφορετικά θα έμενε στη σκιά. Και σε έναν κόσμο γεμάτο αποπροσανατολισμό, προπαγάνδα και φίλτρα, κάθε αλήθεια που προφέρεται δημοσίως είναι πολύτιμη.
Το να είσαι διάσημος δεν είναι από μόνο του πολιτική πράξη. Το να χρησιμοποιείς όμως αυτή τη φήμη για να υπερασπιστείς ζωές, να φωτίσεις αδικίες και να ρισκάρεις τη δημοτικότητά σου για κάτι μεγαλύτερο, είναι. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι οι φωνές των ανθρώπων με πλατφόρμα μπορούν να αλλάξουν ροές, να σώσουν ζωές, να πιέσουν κυβερνήσεις.
Κι αν υπάρχει ένα πράγμα που μάθαμε από τη στάση των celebrities για τη Γάζα, είναι αυτό: όταν δεν μιλούν οι δυνατοί, οι αδύναμοι πεθαίνουν σιωπηλά. Αλλά όταν έστω και μερικοί από τους δυνατούς υψώνουν τη φωνή τους, τότε υπάρχει ελπίδα. Όχι για να σωθούν όλα, αλλά για να σωθεί κάτι.
