Υπάρχουν τόποι στον κόσμο που μοιάζουν να μην ανήκουν σε καμία εποχή. Μέρη όπου το φως χαμηλώνει, οι βράχοι υψώνονται σαν σκουρόχρωμοι φρουροί, κι ο άνεμος μοιάζει να κουβαλά ψιθύρους από άλλους αιώνες. Ένας τέτοιος τόπος είναι το Jotunheimen, η «Χώρα των Γιγάντων», στο μυθικό βόρειο τοπίο της Νορβηγίας.
Αν ταξιδέψεις εκεί, δεν πας απλώς για μια ορειβατική εξόρμηση. Πηγαίνεις για να περπατήσεις στον κόσμο όπου, σύμφωνα με τη Σκανδιναβική μυθολογία, έζησαν οι jötnar, οι αρχαίοι γίγαντες που αντιστάθηκαν στους θεούς των Æsir.
Η είσοδος στο Jotunheimen δεν είναι απότομη. Είναι σχεδόν τελετουργική. Ο δρόμος ανεβαίνει, οι κοιλάδες βαθαίνουν και η βλάστηση αραιώνει μέχρι που εμφανίζονται οι πρώτες ακονισμένες κορυφές, παγωμένες, επιβλητικές, σαν να έχουν αναδυθεί από την ίδια την πρωταρχική χάος, το Ginnungagap, από όπου κάποτε σχηματίστηκαν ο κόσμος των θεών και ο κόσμος των γιγάντων. Εκεί, στο σύνορο του ανθρώπινου και του υπερφυσικού, αρχίζει το ταξίδι.
Καθώς προχωράς προς τους πρόποδες του Galdhøpiggen και του Glittertind, των υψηλότερων κορυφών της Βόρειας Ευρώπης, το τοπίο αλλάζει χρώμα. Οι βράχοι παίρνουν αποχρώσεις του βαθύ μπλε και του σιδερένιου γκρι, και οι πάγοι που κρέμονται από τις σκιές των κορακιών μοιάζουν με λευκές ουλές ενός πανάρχαιου σώματος. Για τους παλιούς κατοίκους της Νορβηγίας, αυτά τα βουνά δεν ήταν απλώς γεωλογικά φαινόμενα· ήταν οι γενέτειρες των jötnar, πλασμάτων άγριων, σοφών, απρόβλεπτων εχθρών και, κάποτε, συγγενών των θεών. Στην προφορική παράδοση, έλεγαν ότι σε αυτές τις κορυφές κατοικούσε ο Hrungnir, ένας γίγαντας φτιαγμένος από πέτρα, ο ταχύτερος καβαλάρης του κόσμου, που κάποτε τόλμησε να προκαλέσει τον Θορ σε μονομαχία. Άλλοι μιλούσαν για τον Skrymir, τον πελώριο ταξιδευτή που συναντά ο Θορ στο δάσος, χωρίς ο θεός να αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους γίγαντες που υπήρξαν ποτέ. Αυτές οι ιστορίες, αν και μυθικές, αποκτούν ένα περίεργο νόημα όταν βρίσκεσαι ανάμεσα στα βουνά. Η αίσθηση ότι κάτι αρχέγονο σε παρακολουθεί είναι σχεδόν απτή, σαν να έχει αυτός ο τόπος μνήμη.
Πηγαίνοντας προς τη λίμνη Gjende, το μονοπάτι απλώνεται δίπλα σε πράσινα νερά που μοιάζουν να έχουν δημιουργηθεί από λιωμένο σμαράγδι. Εδώ ο μύθος συναντά τη φύση με έναν τρόπο απόλυτο. Οι κορυφές αντανακλώνται στο νερό και ο ουρανός μοιάζει να ακουμπάει τη γη. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι παλιοί πίστευαν ότι οι γίγαντες είχαν την ικανότητα να ελέγχουν τους ανέμους και τις καταιγίδες. Μια ξαφνική αλλαγή του καιρού, μια ριπή ψυχρού αέρα που κατεβαίνει από τον παγετώνα, ένα σύννεφο που σκεπάζει βίαια τον ήλιο, όλα μοιάζουν σαν παιχνίδια κάποιου αόρατου, υπερφυσικού χεριού.
Η ανάβαση στο Besseggen, το διάσημο ορεινό διάσελο, είναι από τις εμπειρίες που αγγίζουν τη σφαίρα του μυθικού. Το μονοπάτι ανεβαίνει έντονα, σχεδόν ασφυκτικά, πάνω σε στενά βράχια που θα μπορούσαν εύκολα να είναι σπασμένα κομμάτια από ένα αρχαίο σφυρί, χαμένα από κάποια μάχη θεών και γιγάντων. Από τη μια πλευρά, το σκοτεινό νερό της λίμνης Bessvatnet. Από την άλλη, το φωτεινό, σχεδόν εξωπραγματικό τιρκουάζ της Gjende. Δύο κόσμοι, χωρισμένοι από μια λεπτή κορυφογραμμή — όπως ο κόσμος των θεών και ο κόσμος των γιγάντων του μύθου. Σε κάποια σημεία της διαδρομής, ο άνεμος φυσά τόσο απότομα που μοιάζει με προειδοποίηση. Οι Νορβηγοί ταξιδιώτες έλεγαν παλιά ότι ο άνεμος αυτός ήταν η ανάσα των γιγάντων που κοιμούνται κάτω από τις πλαγιές. Αν περνούσες ήσυχα και με σεβασμό, σε άφηναν να συνεχίσεις. Αν όμως προκαλούσες θόρυβο, αυτοί οι αόρατοι φύλακες αναστατώνονταν. Είναι δύσκολο να μην αφήσεις τη φαντασία σου να παρασυρθεί όταν είσαι εκεί πάνω, με τη γη να απλώνεται σαν αχανές πέτρινο βασίλειο και με τον ουρανό να χαμηλώνει ξανά και ξανά πάνω σου.
Καθώς πέφτει το σκοτάδι στο Jotunheimen, το τοπίο αλλάζει πάλι πρόσωπο. Οι κορυφές παίρνουν ένα γαλάζιο χρώμα, σχεδόν φωσφορίζον, κι οι σκιές μακραίνουν σαν να αποκτούν δική τους ζωή. Ησυχία απλώνεται, αλλά όχι ησυχία απόλυτη· είναι η ησυχία που ακούς πριν ξεκινήσει μια ιστορία. Σε αυτήν την ώρα, οι θρύλοι για τους jötnar νιώθεις πως είναι πιο κοντά από ποτέ. Ίσως επειδή το ίδιο το τοπίο μοιάζει να θυμάται.
Στο Jotunheimen δεν πας για να δεις. Πας για να αισθανθείς. Νιώθεις μικρός μπροστά στη φύση, αλλά όχι ασήμαντος. Νιώθεις ταξιδιώτης, αλλά και μάρτυρας σε μια αφήγηση που συνεχίζεται χιλιάδες χρόνια πριν από εμάς. Κάθε βήμα πάνω στο βράχο, κάθε αναπνοή στον ψυχρό αέρα, μοιάζει με επανασύνδεση με έναν αρχέγονο κόσμο όπου τα βουνά ήταν ζωντανά κι οι γίγαντες βάδιζαν ανάμεσα σε πάγους και ομίχλες. Κι όταν τελικά φύγεις από εκεί, παίρνεις μαζί σου κάτι περισσότερο από όμορφες εικόνες. Παίρνεις τη βεβαιότητα ότι υπάρχουν μέρη όπου ο μύθος δεν είναι παρελθόν - είναι παρόν. Και το Jotunheimen είναι ένα από αυτά. Ένα βασίλειο που, όσο κι αν το περπατήσεις, δεν μπορείς να το κατακτήσεις. Μπορείς μόνο να το σεβαστείς, όπως οι παλιοί σεβόντουσαν τους γίγαντες.
Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο μυστικό του. Ότι εκεί, στις κορυφές της «Χώρας των Γιγάντων», οι θρύλοι δεν έχουν ποτέ σβήσει. Ζουν ακόμη, χαραγμένοι σ’ έναν κόσμο που μοιάζει αμετάβλητος από την αρχή των καιρών.
