Υπάρχει μια άβολη αλήθεια που συνοδεύει σχεδόν κάθε επιτυχημένη σειρά που φτάνει στο τέλος της: όσο πιο ψηλά έχεις φτάσει, τόσο πιο επώδυνη μοιάζει η προσγείωση. Το Stranger Things δεν είναι απλώς μια επιτυχημένη σειρά. Είναι pop culture γεγονός, brand, ανάμνηση, playlis και TikTok sound την ίδια στιγμή. Κι αυτό ακριβώς κάνει την 5η και τελευταία του σεζόν τόσο δύσκολη υπόθεση.
Μετά το τέλος του volume 1 της 5ης σεζόν, η άποψη ότι κούρασε ακούγεται όλο και περισσότερο. Απλώς ζει από τη φήμη του. Πολλοί το λένε με στόμφο, σαν να πρόκειται για αυτονόητη αλήθεια. Αν με ρωτάς, πιστεύω ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Θεωρώ ότι οι αδελφοί Duffer ξέρουν τι κάνουν: πώς να μεγαλώνουν τον κόσμο τους, πώς να παίζουν με τη νοσταλγία χωρίς να εγκλωβίζονται σε αυτή, πώς να μετατρέπουν το “kid-on-bikes” sci-fi σε κανονικό blockbuster αφήγημα. Η 4η σεζόν ήταν το αποκορύφωμα αυτής της λογικής. Υπερβολική, φλύαρη, τεράστια σε διάρκεια και απολύτως συναρπαστική. Το Stranger Things 4 είχε στιγμές που έμοιαζαν με live event. Σκηνές που έκαναν τον κόσμο να σηκώνεται από τον καναπέ. Η Max να αιωρείται με Kate Bush. Η Eleven να κατεβάζει ελικόπτερο. Ο Hopper να μάχεται σαν ήρωας fantasy μέσα σε ρωσική φυλακή. Ήταν η τηλεοπτική εκδοχή του Infinity War και του Endgame: όχι subtle, όχι «ποιοτικό» με την αυστηρή έννοια, αλλά απολαυστικά μεγαλειώδες.
Κι έτσι φτάνουμε στη σεζόν 5.
Έχω δει τα πρώτα τέσσερα επεισόδια της τελευταίας πράξης του Stranger Things, τα οποία κυκλοφόρησαν ως ένα πρώτο block, με τα υπόλοιπα να ακολουθούν μέσα στις γιορτές. Και το συμπέρασμα, όσο κι αν δε μου αρέσει, είναι δύσκολο να αποφευχθεί: αυτά τα επεισόδια είναι, για πρώτη φορά στην ιστορία της σειράς, βαρετά. Όχι επειδή δεν συμβαίνουν πράγματα. Όχι επειδή λείπει η δράση. Αλλά επειδή τίποτα δεν μοιάζει πραγματικά επείγον.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της σεζόν είναι ότι δεν ξεκινά. Απλώς… συνεχίζει. Εκεί που κάθε προηγούμενη σεζόν είχε μια καθαρή ταυτότητα (το καλοκαίρι του ’85, το mall, τα neon χρώματα, η εφηβεία σε σύγκρουση με το υπερφυσικό), εδώ επιστρέφουμε κατευθείαν στο τέλος της τέταρτης. Χωρίς νέο status quo. Χωρίς μυστήριο. Χωρίς την αίσθηση ότι μπαίνουμε σε κάτι φρέσκο. Σαν να πατάς play στο ίδιο επεισόδιο, λίγο πιο μετά.
Jamie Campbell Bower: Ο σκοτεινός πρίγκιπας του σύγχρονου ανδρικού στυλ
Δε βοηθά και το γεγονός ότι έχουν περάσει πάνω από τρία χρόνια από την προηγούμενη σεζόν. Το Stranger Things έχει πλέον ένα απίστευτα φορτωμένο σύμπαν χαρακτήρων και αφηγηματικών γραμμών, και όσο κι αν προσπαθείς, δύσκολα θυμάσαι ποιος έκανε τι, πού και γιατί. Όλοι είναι πίσω στο Hawkins, όλοι έχουν κάτι να πουν, όλοι έχουν ένα σχέδιο και όλοι μοιάζουν να εξηγούν συνεχώς αυτό το σχέδιο.
Υπάρχει τόσο exposition που σε στιγμές νιώθεις σαν να παρακολουθείς κάποιον να σου εξηγεί πολύπλοκους κανόνες επιτραπέζιου παιχνιδιού. Θεωρητικά καταλαβαίνεις. Πρακτικά, το μυαλό σου θολώνει. Το Upside Down έχει εξελιχθεί σε μια μπαμπούσκα από παράλληλες πραγματικότητες, επίπεδα ύπαρξης και χρονικά μπερδέματα που ούτε απλοποιούνται ούτε δραματοποιούνται επαρκώς. Το μεγαλύτερο αφηγηματικό ατόπημα, όμως, είναι αλλού. Η σεζόν ξεκινάει σαν να βρίσκεται ήδη στο φινάλε. Ξέρουμε ποιος είναι ο Vecna. Ξέρουμε τι θέλει. Ξέρουμε ότι όλοι πρέπει να συνεργαστούν. Δεν υπάρχει πια το “πότε θα ξανασυναντηθούν;”, ούτε το “τι διάβολο συμβαίνει;”. Όλα είναι ανοιχτά, όλα είναι γνωστά, κι όμως τίποτα δεν κινείται πραγματικά μπροστά.
Οι χαρακτήρες τρέχουν, πολεμούν, σχεδιάζουν, δρουν αλλά μοιάζουν να πατούν σε διάδρομο. Πολλή ένταση, μηδέν αίσθηση προόδου. Για μια σειρά που μας είχε συνηθίσει σε αφηγηματική οικονομία μέσα στο χάος, αυτό είναι σοκαριστικό. Και κάπου εδώ φτάνουμε στο πιο σκληρό συμπέρασμα: το Stranger Things ήταν πάντα πολλά πράγματα, αλλά ποτέ μέχρι τώρα δεν ήταν βαρετό. Για πρώτη φορά, είναι.
Φυσικά, υπάρχει και η άλλη πλευρά. Αυτά είναι μόνο τα πρώτα τέσσερα επεισόδια. Με δεδομένο ότι οι διάρκειες μεγαλώνουν επικίνδυνα, είναι πολύ πιθανό να μην έχουμε δει ούτε το μισό της ιστορίας. Και πράγματι, το τελευταίο μισάωρο του τέταρτου επεισοδίου είναι μακράν το πιο ζωντανό κομμάτι της σεζόν μέχρι στιγμής. Υπάρχει μια αποκάλυψη που έχει όντως τη δυναμική να ταρακουνήσει τα πάντα. Spoiler Alert: Αναφερόμαστε στον Will Byers. Ίσως, λοιπόν, αυτό να είναι απλώς ένα κακό άνοιγμα. Ίσως οι Duffer ακολουθούν μια λογική “slow burn” πριν πατήσουν τέρμα το γκάζι. Ίσως το πρόβλημα να μην είναι ότι το Stranger Things τελείωσε, αλλά ότι προσπαθεί να αποχαιρετήσει με τρόπο πιο βαρύ απ’ όσο αντέχει.
Η τέταρτη σεζόν ήταν τόσο καλοκουρδισμένο blockbuster TV που σχεδόν καταδίκασε την πέμπτη σε σύγκριση. Όταν έχεις φτάσει σε τέτοια ύψη, ακόμη κι ένα «καλό» φινάλε μπορεί να μοιάζει απογοητευτικό.
Το ερώτημα δεν είναι αν το Stranger Things θα μείνει στην ιστορία. Αυτό έχει ήδη απαντηθεί. Το ερώτημα είναι αν θα καταφέρει να φύγει με τον ίδιο θόρυβο που μπήκε. Προς το παρόν, η τελευταία του πράξη μοιάζει περισσότερο με βαθιά ανάσα παρά με τελικό χτύπημα.
Δεν είναι ακόμη τελειωμένο. Αλλά για πρώτη φορά, δεν μοιάζει και αήττητο.
