Η Κρήτη έχει πολλά χωριά που κρατούν βαθιά ριζωμένη την ταυτότητα και την παράδοσή τους και τα Βορίζια είναι σίγουρα ένα από αυτά. Το όνομά τους ήρθε ξανά στην επικαιρότητα για δυσάρεστους λόγους που έχουν να κάνουν με την αιματηρή βεντέτα που συγκλονίζει το πανελλήνιο, όμως πίσω από τους τίτλους των ειδήσεων κρύβεται ένας τόπος με μακρά ιστορία, ανθεκτικότητα και έντονη προσωπικότητα.
Φωτογραφία του κρητικού γαλαξία στις καλύτερες του κόσμου
Πού βρίσκονται τα Βορίζια
Τα Βορίζια είναι ένα ορεινό χωριό του Δήμου Φαιστού, στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου. Απλώνονται στους νότιους πρόποδες του Ψηλορείτη, σε ένα τοπίο αυθεντικά κρητικό, βραχώδες, επιβλητικό και απόλυτα συνδεδεμένο με τη φύση. Από το Ηράκλειο τα χωρίζει περίπου μία ώρα διαδρομής (53 χλμ.), με τον ασφαλτόδρομο να σκαρφαλώνει μέσα από ελαιώνες και ορεινά περάσματα που κόβουν την ανάσα.
Η ιστορία, μάλιστα, των Βοριζίων είναι βαριά καθώς κατά τη διάρκεια της Επανάστασης είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, προσφέροντας οπλαρχηγούς και αγωνιστές που σημάδεψαν την κρητική αντίσταση.
Ανάμεσά τους ο Κωνσταντίνος Λέκκας, που πολέμησε το 1866 και συνελήφθη μαζί με άλλους αγωνιστές μετά από προδοσία, αλλά και ο Κωνσταντίνος Λεράτος, γνωστός για τη δράση του απέναντι στους Οθωμανούς.
Ο αγώνας των Βοριζίων δεν σταμάτησε εκεί. Στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, οι κάτοικοι πήραν ξανά τα βουνά, συμμετέχοντας ενεργά στην Αντίσταση. Το χωριό βομβαρδίστηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς, όμως οι κάτοικοι αρνήθηκαν να το εγκαταλείψουν. Παρότι το κράτος πρότεινε να χτίσουν νέο οικισμό κοντά στη Μονή Βροντισίου, εκείνοι προτίμησαν να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους στην αρχική τους θέση, ένα πείσμα που συνοψίζει απόλυτα τον κρητικό χαρακτήρα.
Χανιά και Ηράκλειο, 70 χρόνια πριν
Ζωή στους πρόποδες του Ψηλορείτη
Σήμερα, τα Βορίζια παραμένουν ένα χωριό που ζει με τον ρυθμό της γης. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και ιδιαίτερα με την ελαιοκομία, ενώ η κτηνοτροφία, η μελισσοκομία, η υφαντουργία και η ξυλογλυπτική συνεχίζουν παραδοσιακές τέχνες που περνούν από γενιά σε γενιά.
Στο χωριό λειτουργούν νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο, ενώ κοντά του βρίσκεται η ιστορική Ιερά Μονή Βαρσαμόνερου, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής, χτισμένο σε μια πλαγιά που μοιάζει να κοιτάζει κατευθείαν στην καρδιά του Ψηλορείτη.
Τα Βορίζια είναι κάτι περισσότερο από ένα ακόμα ορεινό χωριό της Κρήτης. Είναι ένα σύμβολο αντοχής, περηφάνειας και παράδοσης. Ένας τόπος όπου το παρελθόν δεν είναι μακρινή ανάμνηση, αλλά ζωντανή παρουσία στην καθημερινότητα.
