Τον γύρο του κόσμου έκαναν οι εικόνες με τους πάνοπλους Ταλιμπάν να εισβάλουν σε τηλεοπτικό σταθμό και να παραμένουν καθόλη τη διάρκεια του δελτίου καθώς ο παρουσιαστής ανακοίνωνε και την τυπική κατάρρευση της κυβέρνησης και τις εγγυήσεις που δίνουν οι Ταλιμπάν στους πολίτες της χώρας και τον υπόλοιπο κόσμο.
Η βιαιότητα των Ταλιμπάν δεν είναι καινό δαιμόνιο, όμως ο τρόπος με τον οποίο διάλεξαν να επέμβουν γεννά μια μεγαλύτερη συζήτηση. Δεν είναι πρώτη φορά που μια πραξικοπηματική ανάληψη εξουσίας ακολουθείται από μια βίαιη επέμβαση στα ΜΜΕ. Είναι καθοριστικής σημασίας ο απόλυτος έλεγχος της πληροφορίας και ήταν σχεδόν αυτοεκπληρούμενη προφητεία μια τέτοια εισβολή. Το αρχικό σοκ της εικόνας των πάνοπλων μαχητών που «πρόσεχαν» τον έντρομο παρουσιαστή που έδινε, όχι πολύ πειστικές, διαβεβαιώσεις ότι οι Αφγανοί δεν θα έπρεπε να φοβούνται στο νεοπαγές Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν, διαδέχθηκε ένας προβληματισμός για τον τρόπο με τον οποίο έγινε η εισβολή και τον πραγματικό της στόχο.
Afghanistan TV - surreal
— Yalda Hakim (@BBCYaldaHakim) August 29, 2021
This is what a political debate now looks like on Afghan TV, Taliban foot soldiers watching over the host. The presenter talks about the collapse of the Ghani govt & says the Islamic Emirate says the Afghan people should not to be afraid #Afghanistan pic.twitter.com/oEverVgLOE
Με δεδομένο τον βίο και την πολιτεία των Ταλιμπάν, δεν θα έκανε σε κανέναν εντύπωση να ασκούσαν μεγαλύτερη βία στον παρουσιαστή, να τον έσερναν και να έπαιρναν τη θέση του εξαγγέλοντας οι ίδιοι αυτά που ήθελαν να επικοινωνήσουν στον αφγανικό λαό και την παγκόσμια κοινή γνώμη. Θα μπορούσαν ακόμα και να τον σκοτώσουν, όλοι ξέρουμε για το τι είναι ικανοί να κάνουν και πόσο μικρή είναι γι’αυτούς η αξία της ανθρώπινης ζώης.
Αντι μιας τέτοιας αναμενόμενης πράξης δράματος, είδαμε την ιστορία να γράφεται σε αργή κίνηση, αντί για στιγμιαία. Η συνύπαρξη του παρουσιαστή με το δυτικότροπο ένδυμα και των μαχητών με τις παραδοσιακές φορεσιές δείχνει ανάγλυφα το σταδιακό πέρασμα από το ένα αξιακό σύστημα στο άλλο. Οι Ταλιμπάν του 2021 δεν είναι οι ίδιοι με τους Ταλιμπάν της δεκαετίας του ‘80, αλλά ούτε και με τους Ταλιμπάν της δεκαετίας του ‘90.
Διεθνώς απομονωμένοι και χωρίς ουσιαστική οικονομική και πολιτική στήριξη από κάποια ισχυρή χώρα, είναι αναγκασμένοι να αλλάξουν τακτική, αν όχι και στρατηγική. Οι διαβεβαιώσεις που δίνουν για σεβασμό στα δικαιώματα των γυναικών που σπουδάζουν, τις μειονότητες και άλλες ευπαθείς ομάδες δεν δίνονται από μεγαλοψυχία. Ξέρουν ότι για να εδραιώσουν την εξουσία τους, θα πρέπει να βάλουν αρκετό νερό στο κρασί τους.
This is what @Etilaatroz can’t accept. If so, we will stop our work. pic.twitter.com/FueAC4c9cz
— Zaki Daryabi (@ZDaryabi) August 29, 2021
Θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να προβλέψουμε τον τρόπο με τον οποίο θα ασκήσουν τη διακυβέρνηση της πολύπαθης αυτής χώρας οι Ταλιμπάν. Σε ότι αφορά την Καμπούλ, σίγουρα θα υπάρξει ένα πισωγύρισμα. Οι συνθήκες ζωής που είχαν επιβληθεί κυρίως από την στρατιωτική παρουσία των δυτικών θα εκλείψουν. Σε μια κατάσταση που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό την πτώση της Σαϊγκόν, αλλά οι εικόνες αυτές δεν πρέπει να μας κάνουν να ξεχνάμε ότι σε μεγάλο βαθμό το Αφγανιστάν ήταν υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν εδώ και πάρα πολύ καιρό, ήδη με την εξαγγελία της αποχώρησης των στρατιωτικών δυνάμεων από τον προηγούμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ.
Οι προθέσεις των Ταλιμπάν είναι γνωστές, όμως το αν θα τις εφαρμόσουν όπως και όσο θα ήθελαν είναι ακόμα άγνωστο. Οι εικόνες της συνύπαρξης στον τηλεοπτικό αέρα του έντρομου δημοσιογράφου με τους πάνοπλους μαχητές είναι η αποτύπωση αυτής τη αβεβαιότητας.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι Ταλιμπάν δεν είναι οι μοναδικοί παίκτες στην περιοχή, ούτε παγιώθηκε η ισχύς τους στη χώρα με την εκκένωση του αμερικάνικου στρατού. Οι σχέσεις με το Πακιστάν είναι πιο περίπλοκες από ποτέ και η εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους στο Αφγανιστάν μπορεί να φέρει ακόμα και εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των φυλών. Σε αυτό το τόσο περίπλοκο γεωπολιτικό κουβάρι δεν θα αποτελούσε έκπληξη η εικόνα των Ταλιμπάν να ενισχύονται ή ακόμα και να πολεμάνε μαζί με δυνάμεις της δύσης απέναντι στο τοπικό ISIS. Σίγουρα ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς.
