Από τους αμπελώνες στα αποστακτήρια, κάθε γουλιά τσίπουρου Τσιλιλή είναι μια έκρηξη αρωμάτων και γεύσεων. Με μεζέδες, γέλια και την ελληνική παράδοση να ζωντανεύει γύρω σου, κάθε στιγμή γίνεται αξέχαστη.
Γράφει η Δέσποινα Λάνου
Ένα στοιχείο που πάντα με γοητεύει στα αποστάγματα είναι η φιλοσοφία τους. Ναι, κάθε απόσταγμα δεν είναι απλώς ένα ακόμη προϊόν στο ποτήρι, αλλά έχει ψυχή ειδικά όταν μιλάμε για το τσίπουρο. Το τσίπουρο είναι η ελληνική ψυχή, ένα ποτήρι με τσίπουρο είναι γεμάτο παράδοση, γεύσεις και αρώματα που ξυπνούν αναμνήσεις, που κάθε γουλιά εμπεριέχει και ατέλειωτη δουλειά: Την προσεκτική επιλογή των σταφυλιών, την τέχνη της απόσταξης και την υπομονή που χρειάζεται για να φτάσει στο τέλειο αποτέλεσμα. Το καλό τσίπουρo είναι αυτό που ενώνει τους φίλους, συνοδεύει μεζέδες και μετατρέπει κάθε στιγμή σε μια ωραία εμπειρία άλλοτε περισσότερο επίσημη και άλλοτε απλώς ανεπίσημη.
Η ουσία όμως είναι ότι μιλάμε για κάτι γνήσιο, που όμως δεν σταματά, εξελίσσεται.
Έχοντας όλα αυτά στο μυαλό μου, βρέθηκα στη Θεσσαλία, στη γενέτειρα του τσίπουρου, όπου είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω από κοντά τον κύκλο παραγωγής του Τσίπουρου Τσιλιλή, πρωτοπόρο του είδους. Ο Κώστας Τσιλιλής αποτελεί μία από τις πιο καθοριστικές φυσιογνωμίες της ελληνικής αποσταγματοποιίας και έναν αυθεντικό συνεχιστή της παράδοσης του τσίπουρου. Με έδρα τη Θεσσαλία, ήταν ο πρώτος που τόλμησε να εμφιαλώσει τσίπουρο στην περιοχή, πιστεύοντας στις δυνατότητες του και του δίνοντάς του παράλληλα νέα πνοή και ταυτότητα.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας στους ονειρεμένους τόπους του τσίπουρου, ο Κώστας Τσιλιλής και οι συνεργάτες τους μας ξενάγησαν στα μέρη τους, βάζοντας μας μέσα στον κόσμό του τσίπουρου και του κρασιού. Και η αλήθεια είναι ότι κατάλαβα ότι η λέξη μεράκι είναι η κατάλληλη για να περιγράψω τα όσα συμβαίνουν εδώ. Μεράκι για την καλή δουλειά, μεράκι για τις πρώτες ύλες, μεράκι για τις καλές συνεργασίες και φυσικά όταν όλα αυτά ενώνονται μεταξύ τους δημιουργούν μεράκι για άλλα πράγματα.
Σε αυτό το ταξίδι στη γη του τσίπουρου, υπήρχαν αμπέλια, σταφύλια, αρωματικά τσίπουρα και φυσικά καλή παρέα.
Το ταξίδι μας στον κόσμο του τσίπουρου περιλάμβανε στάσεις στα Τρίκαλα και στα Μετέωρα, όπου συνδυάσαμε λουκούλλεια γεύματα με τα τσίπουρα Τσιλιλή. Δεν είναι απλώς ένα ακόμη pairing φαγητού, το ζήτημα εδώ είναι πολύ μεγαλύτερο. Το τσίπουρο υπάρχει στη ζωή του Έλληνα, αλλά είναι πραγματικά σημαντική η εξέλιξή του. Όταν έρχεται το κλασικό τσίπουρο στα νέα δεδομένα της εποχής, εκμοντερνίζεται ή πολύ πιο απλά υπάρχει και μία ακόμη πρότασή του. Τα παλαιωμένα τσίπουρα είναι μία premium πρόταση για εκείνους που θέλουν κάτι διαφορετικό και όλα αυτά για να γίνουν χρειάζονται και τον κατάλληλο εξοπλισμό.
Έτσι, επισκεφθήκαμε τη νέα παραγωγική μονάδα της Τσιλιλής που βρίσκεται στην καρδιά της αμπελουργικής ζώνης του Τυρνάβου, σε ένα ιδιόκτητο κτήμα 120 στρεμμάτων, με στεγασμένη επιφάνεια 5.000 τ.μ., όπου η κατασκευή της ξεκίνησε εν μέσω της πανδημίας και ολοκληρώθηκε το 2025.
Ο σχεδιασμός της υπηρετεί έναν διπλό στόχο: Από τη μία, να εξασφαλίσει την διατήρηση της φρεσκάδας, των αρωμάτων και των γευστικών χαρακτηριστικών της πρώτης ύλης– χάρη στην άμεση εγγύτητα με τον αμπελώνα που μειώνει το χρόνο μεταφοράς του σταφυλιού. Από την άλλη, να επιτρέψει την πλήρη παρακολούθηση της αμπελουργικής διαδικασίας σε όλα τα στάδιά της, διασφαλίζοντας κορυφαία ποιότητα στην τελική παραγωγή.
Ο αμπελώνας του Τυρνάβου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους στην Ελλάδα και φημίζεται για την παραγωγή εξαιρετικών ποικιλιών, όπως το Μοσχάτο Τυρνάβου -βασική πρώτη ύλη για τα αποστάγματα της Τσιλιλής. Η εταιρεία προμηθεύεται σταφύλια τόσο από τους δικούς της αμπελώνες όσο και από τοπικούς αμπελουργούς, με τους οποίους διατηρεί μακροχρόνιες συνεργασίες, στηρίζοντας ενεργά την τοπική παραγωγική κοινότητα.
Εξάλλου, το όραμα του Κώστα Τσιλιλή παραμένει βαθιά ριζωμένο στην παράδοση, αλλά και στρατηγικά προσανατολισμένο στο μέλλον: Να διατηρηθεί η αγάπη και η εμπιστοσύνη του ελληνικού κοινού και, παράλληλα, να επεκταθεί η αναγνώριση του τσίπουρου και εκτός συνόρων.
Ναι, φυσικά το τσίπουρο το κλασικό είναι ένα, αλλά δεν είναι μόνο αυτό, καθώς υπάρχουν παλαιωμένα και premium επιλογές. Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά ότι ως προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης που παράγεται αποκλειστικά από ελληνικά σταφύλια, το τσίπουρο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον ελληνικό αμπελώνα. Και ας το ξεδιπλώσουμε:
Το αυθεντικό ελληνικό απόσταγμα από σταφύλι -το κλασικό που επιλέγουμε με την παρέα- το Τσίπουρο Τσιλιλή είναι το πρώτο που εμφιαλώθηκε στη Θεσσαλία. Το τσίπουρο με γεωγραφική ένδειξη «Θεσσαλία» αποτελεί ένα αναγνωρισμένο προϊόν από την Ε.Ε με ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Το Τσίπουρο Τσιλιλή παίρνει δύο μορφές: Μία Χωρίς Γλυκάνισο όπου κυριαρχούν τα ποικιλιακά αρώματα του σταφυλιού και μία Με Γλυκάνισο, όπου τα πικάντικα αρώματα των ελληνικών βοτάνων προσδίδουν ένα παραδοσιακό χαρακτήρα.
Φυσικά, στην ομάδα έχει προστεθεί και το απόσταγμα σταφυλιού που είναι ο «νεαρός ευγενής συγγενής» του τσίπουρου και η ύπαρξη του αποτελεί την εξέλιξη του κλασικού. Παράγεται από την απόσταξη του συνόλου των στεμφύλων και του οίνου που προκύπτει από επιλεγμένα σταφύλια, με την ίδια υπομονετική, προσεκτική μέθοδο ασυνεχούς απόσταξης σε χάλκινους-ανοξείδωτους άμβυκες όπως και τo τσίπουρο. Έχει περισσότερο «μεταλλική» γεύση και ταιριάζει εξαιρετικά και με τα θαλασσινά.
Dark Cave, Αγιονέρι, Dark Cave Black
Στην καρδιά της ελληνικής παράδοσης και της σύγχρονης αποστακτικής τέχνης, αναδύονται τρία εξαιρετικά αποστάγματα που εκφράζουν τη φιλοσοφία και την αισθητική του Τσίλιλη: Το Dark Cave, το Αγιονέρι και το Dark Cave Black.
Το Dark Cave είναι μια ωδή στην ισορροπία η πλούσια, γεμάτη γεύση του συναντά μια μεταξένια υφή, δημιουργώντας μια εμπειρία που εξελίσσεται με κάθε γουλιά. Αποστάζεται και παλαιώνει με προσοχή, αποκτώντας βάθος και χαρακτήρα που θυμίζει καλό κονιάκ, χωρίς να χάνει την αυθεντικότητα του τσίπουρου.
Το Αγιονέρι αντιπροσωπεύει την καθαρότητα και την κομψότητα, μια πιο φίνα, δροσερή εκδοχή του τσίπουρου, που έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από το γυναικείο κοινό για την ήπια δύναμη και τα αρώματα του. Είναι δροσιά και φως σε ποτήρι, μια ανάσα παράδοσης με σύγχρονη φινέτσα.
Και έπειτα, έρχεται το Dark Cave Black, ένα απόσταγμα που εντυπωσιάζει με την ένταση και τη σπάνια πολυπλοκότητά του. Με πλούσια αρωματική παλέτα, νότες ξύλου, βανίλιας και μπαχαρικών, θυμίζει τα ακριβά μπουκαλάκια αρώματος όπου κάθε σταγόνα είναι πολύτιμη. Είναι το τσίπουρο των τολμηρών, εκείνων που αναζητούν εμπειρίες με χαρακτήρα, ουσία και διάρκεια.
Εμείς τα γευτήκαμε όλα αυτά σε τόπους μαγικούς, όπως είναι το Κτήμα Θεόπετρα, όπου αγναντέψαμε το όμορφο τοπίο με τους επιβλητικούς βράχους. Η αίσθηση σε αυτό το μέρος είναι σαν να βρίσκεσαι κάπου ανάμεσα στον ρεαλισμό και στον υπερρεαλισμό.
Και κάπου εδώ ολοκληρώνεται αυτό το ταξίδι. Και αν κάτι μπορώ να πω με σιγουριά ότι έμαθα είναι για τη δουλειά που «κρύβει» το τσίπουρο, για την ποιοτική δουλειά του που χρειάζεται, αλλά και για την βαθιά αγάπη που έχουν οι άνθρωποί του για αυτό. Το τσίπουρο εξελίσσεται και αυτό είναι όμορφο. Μένει κλασικό, αλλά και ταυτόχρονα αλλάζει κρατώντας τον χαρακτήρα του,τον ενωτικό. Αυτό που μας μαζεύει όλους γύρω από το τραπέζι και μας κάνει να μοιραστούμε τα συναισθήματά μας. Μπορείς να το διαπιστώσεις και εσύ.
