-Πόσο έχουν αλλάξει οι διατροφικές συνήθειες του κόσμου; Έχουμε στις ημέρες μας έντονα φαινόμενα παχυσαρκίας;
Με αυτή την αφορμή χαίρομαι που ανοίγουμε αυτή την κουβέντα για να να κατανοήσουμε καλύτερα την παχυσαρκία που είναι μια σύνθετη, περίπλοκη χρόνια ασθένεια όπου η ρύθμιση του ενεργειακού ισοζυγίου και της όρεξής μας σταματάει να λειτουργεί φυσιολογικά. Είναι σημαντικό να μην σκεφτόμαστε την παχυσαρκία απλως ως ζήτημα προσωπικής ευθύνης ή χαμηλής θέλησης. Οι διατροφικές μας συνήθειες έχουν αλλάξει.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής στις αναπτυγμένες χώρες τις τελευταίες δεκαετίες έχει οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στη διατροφή. Αυτό είναι επακόλουθο περιβαλλοντικών και κοινωνικών αλλαγών που σχετίζονται με την ανάπτυξη χωρίς να έχουν γίνει οι ανάλογες υποστηρικτικές πολιτικές σε τομείς όπως η υγεία, γεωργία, το περιβάλλον, επεξεργασία τροφίμων, στο μάρκετινγκ τροφίμων και στην εκπαίδευση με συνέπεια τα τρόφιμα με μεγαλύτερη επεξεργασία, υψηλότερες θερμίδες και χαμηλότερη θρεπτική αξία είναι πιο προσιτά, φθηνότερα και πιο νόστιμα. Σήμερα ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν με παχυσαρκία σε όλο τον κόσμο είναι περίπου 1 δισεκατομμύριο, αριθμός που εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί έως το 2035.
Δηλαδή ένας στους τέσσερις από εμάς θα ζει με παχυσαρκία έως το 2035.
-Τι διαχωρίζει έναν βουλιμικό από έναν παχύσαρκο;
Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Ή βουλιμία ανήκει στις διαταραχές πρόσληψης τροφής. Χαρακτηρίζεται από επεισόδια πρόσληψης μεγάλης ποσότητας φαγητού χωρίς να υπάρχει έλεγχος αυτής της κατάστασης και ακατάλληλες αντισταθμιστικές συμπεριφορές. Στη βουλιμία οι περισσότεροι πάσχοντες δεν έχουν υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία. Η παχυσαρκία από την άλλη είναι μία ιατρική κατάσταση στην οποία παρατηρείται συσσώρευση σωματικού λίπους σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταγράφονται ανεπιθύμητες για την υγεία συνέπειες.
Υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να συνυπάρχουν αλλά δεν είναι το σύνηθες. Ο κόσμος λέει πολλές φορές «έχω πρόβλημα και δεν μπορώ να χάσω κιλά». Ισχύει κάτι τέτοιο ή δεν κάνει τις σωστές κινήσεις. Επικρατεί η εσφαλμένη αντίληψη ότι στη παχυσαρκία υπάρχει έλλειψη θέλησης του ατόμου στο να τρώει λιγότερο και να αυξήσει την φυσική του δραστηριότητα. Η συνειδητή επιλογή για την βελτίωση της διατροφής και την αύξηση της δραστηριότητας μπορεί να είναι σημαντικοί παράγοντες για την απώλεια βάρους, αλλά συνήθως εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες.Το περιβάλλον διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο μιας και σε αυτό μπορούμε να επέμβουμε αλλά για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα τον ρόλο των γονιδίων, όταν το ύψος μας καθορίζεται έως και 85% από την γενετική η παχυσαρκία καθορίζεται εώς και 70%.Φαίνεται ότι τα γονίδια μας εμπλέκονται ακόμη και στις επιλογές που κάνουμε στην διατροφή την άσκηση και τον έλεγχο βάρους.
Αν λάβουμε υπόψη και το αυξανόμενο κόστος ζωής, την ψυχική υγεία, τον ύπνο, φαρμακευτική αγωγή , συννοσηρότητες, το στίγμα του βάρους, την δυσκολία πρόσβασης σε δραστηριότητα και σε υγιεινές διατροφικές επιλογές, καταλαβαίνουμε οτι οι άνθρωποι που ζουν με παχυσαρκία πολλές φορές βρίσκονται σε αδιέξοδο και νιώθουν ότι όσο και να προσπαθούν δυσκολεύονται να ρυθμίσουν το βάρος τους.Οι σωστές κινήσεις θα έλεγα ότι δεν αφορούν μόνο τα άτομα που ζουν με παχυσαρκία αλλά όλους μας. Ένα πρώτο βήμα είναι να σταματήσουμε το στίγμα βάρους και μεγέθους σώματος και παράλληλα να ληφθούν πολιτικές που να διευκολύνουν την πρόσβαση σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής τόσο μέσω της πρόληψης όσο και της θεραπείας της νόσου.
O Αντρέας Κωνσταντουδάκης
-Στις ημέρες μας υπάρχει ένα ρεύμα από influencers στα social media, που καλούν τα παχύσαρκα άτομα να αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους και να αγνοούν τα πολλά περιττά κιλά τους. Εσύ σαν διατροφολόγος τι απαντάς σε αυτό;
Παρατηρώ με χαρά τις τοποθετήσεις των επαγγελματιών υγείας αλλά και ανθρώπων με επιρροή στα social media να τονίζουν την σημασία της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού.
Παρατηρώ παράλληλα έναν διχασμό με αναφορές αντίθετων πεποιθήσεων. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το στίγμα για το βάρος και για το μέγεθος σώματος είναι ένας από τους παράγοντες παχυσαρκίας. Το στίγμα του βάρους μπορεί να βλάψει την ψυχική υγεία, να αυξήσει τους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου και να μειώσει περαιτέρω την αυτοεκτίμηση. Το στίγμα του βάρους δεν βοηθά τους ανθρώπους να διαχειρίζονται καλύτερα το βάρος τους και έχει αποδειχθεί ότι στην πραγματικότητα οδηγεί σε αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και αυξημένο σωματικό βάρος με την πάροδο του χρόνου.
Σαν Διαιτολόγος, στόχος μου είναι η προώθηση της υγείας και της θετικής σχέσης με την εικόνα σώματος και την φυσική δραστηριότητα ανεξαρτήτως βάρους. Κάθε άτομο είναι μοναδικό, αυτό που αισθάνεται είναι διαφορετικό και αυτό οφείλουμε να ακούσουμε και να κατανοήσουμε. Αν μειωθεί το στίγμα και ο ρατσισμός και αυτό συμβάλει ώστε κάποια από τα άτομα που ζουν με παχυσαρκία να νιώσουν καλύτερα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα για την φροντίδα και θεραπεία.
-Παθολογικά και σωματικά, τι προβλήματα μας προκαλεί η παχυσαρκία και που μπορεί να μας οδηγήσει σε βάθος χρόνου
Η παχυσαρκία συνδέεται με παθήσεις, όπως η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, αναπνευστικά προβλήματα, και ορισμένου τύπου καρκίνους όπως ο καρκίνος του προστάτη των μαστών, του ήπατος, των νεφρών και του παχέος εντέρου.
-Μέσα από την εμπειρία σου θα έλεγες ότι η παχυσαρκία, σε ένα βαθμό, συνδέεται με την ψυχολογία; Υπάρχουν παχύσαρκοι που θα έπρεπε να κάνουν συνεδρίες με ψυχολόγο;
Η παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική νόσος.
Συνήθως σχετίζονται πολλοί παράγοντες μαζί, οπότε και η θεραπεία οφείλει να είναι πολύπλευρη. Οι καταστάσεις ψυχικής υγείας μπορούν να επηρεάσουν την όρεξη, τα επίπεδα ενέργειας και το κίνητρο για υγιεινές συμπεριφορές, συμβάλλοντας στην αύξηση βάρους.
ψυχολογικοί στρεσογόνοι παράγοντες που σχετίζονται με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, τις διακρίσεις ή το στίγμα βάρους μπορούν να επηρεάσουν τις διατροφικές συνήθειες και να συμβάλουν στην παχυσαρκία.
Η συμβολή του ψυχολόγου μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά όπως και άλλων επαγγελματιών υγείας. Μια διεπιστημονική προσέγγιση, με Γιατρό, Διαιτολόγο , Ψυχολόγο, Φυσιοθεραπευτή, Γυμναστή είναι συχνά ωφέλιμη για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
-Τι έχεις να πεις στους παχύσαρκους ανθρώπους που πιστεύουν ότι δεν θα χάσουν με τίποτα τα κιλά τους;
Καταλαβαίνω ότι η επίτευξη και διατήρηση ενός υγιέστερου βάρους είναι δύσκολη αλλά η αλλαγή είναι εφικτή με την κατάλληλη υποστήριξη.
Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Δεν υπάρχει μια λύση για όλους. Όμως όσο περισσότερο κατανοούμε τις λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος τόσο καλύτερη γίνεται και η θεραπευτική προσέγγιση. Εστιάστε στην πρόοδο όχι στην τελειότητα. Μικροί συγκεκριμένοι, επιτεύξιμοι στόχοι που μόλις τους καταφέρνετε θα είναι και μια μικρή νίκη. Αυτό θα σας ανεβάσει την αυτοπεποίθηση και θα νιώσετε εμπιστοσύνη στον εαυτό σας. Περιβάλλετε τον εαυτό σας με ανθρώπους που σας ενθαρρύνουν στο ταξίδι σας. Μπορεί να είναι φίλοι, οικογένεια, επαγγελματίες υγείας. Μην σκέφτεστε μόνο το βάρος αλλά εστιάστε στην βελτίωση την συνολικής υγείας και την αυτοφροντίδα.
Προσπαθήστε να βελτιώσετε συνήθειες στην καθημερινότητά σας που σχετίζονται με τον ύπνο σας, την διαχείριση του άγχους να τρώτε θρεπτικά να περπατάτε. Μην ξεχνάτε ότι η αλλαγή απαιτεί χρόνο και σε αυτό το ταξίδι θα υπάρχουν σκαμπανεβάσματα. Προσεγγίζοντας την απώλεια βάρους με θετική νοοτροπία, εξατομικευμένη καθοδήγηση και συνεχή υποστήριξη, μπορείτε να ξεπεράσετε τα εμπόδια.
Αν νιώθετε έτοιμοι για αυτό το ταξίδι συνεργαστείτε με έναν Διαιτολόγο-Διατροφολόγο να οργανώσετε μαζί ένα σχέδιο που να λαμβάνει υπόψη τις προτιμήσεις σας, τους προσωπικούς σας στόχους και τις ανάγκες σας.
Kωνσταντουδάκης Ανδρέας RD / Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Κέντρο διατροφής Nutrition Support
Τ:2108982265
E:info@nutritionsupport.gr
S: nutritionsupport.gr
Ig: @nutritionsupport
