Μπορεί οι προτζέκτορες των θερινών σινεμά άνοιξαν τις εκτυφλωτικές λάμπες τους, τα τραπεζάκια και οι καρέκλες παρατάχθηκαν, οι μηχανές παρασκευής ποπ-κορν ζεστάθηκαν και τα γκισέ των εισιτηρίων φωταγωγήθηκαν … όμως παρά τα φώτα, τις μυρωδιές και τον κόσμο τίποτα δεν θα ήταν πια το ίδιο. Το εμπάργκο της 7ης τέχνης έλαβε τέλος, αλλά η ανασφάλεια για το τι μέλλει γενεσθαι, γιγαντώνεται συνεχώς.Άραγε το σινεμά θα είναι ποτέ ξανά όπως πριν; Σε τι βαθμό η κατάρρευση της εκάστοτε οικονομίας θα επηρεάσει την Τέχνη; Ποια θα είναι η ποιότητα των θεαμάτων στο μεγάλο πανί από εδώ και στο εξής;
Οι σινεφίλ και οι απλόι φαν της ιδιαιτερότητας που αποπνέει το θερινό σινεμά, έβαλαν τα τζιν μπουφάν τους, πήραν ένα φουλάρι για να καταπολεμήσουν την καλοκαιρινή ψύχρα του Ιουνίου και έσπευσαν στις υπαίθριες αίθουσες, έτοιμοι να απορροφήσουν νέα ερεθίσματα. Δυστυχώς όμως, τα ερεθίσματα δεν είναι ούτε πολλά, ούτε ιδιαιτέρως αξιόλογα στην πλειοψηφία τους. Ο κορονοϊός αναπόδραστα επηρέασε και την τέχνη του κινηματογράφου. Οι παραγωγές μειώθηκαν, αναβλήθηκαν ή ακυρώθηκαν. Τα χρήματα λιγοστεύουν συνεχώς και φυσικά η Τέχνη του κινηματογράφου δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη, καθώς αποτελεί τον τελευταίο τροχό της άμαξας, όπως γίνεται συνήθως. Με το ξέσπασμα των «lockdown», τα κινηματογραφικά στούντιο αποφάσισαν να μεταφέρουν τις ημερομηνίες κυκλοφορίας ταινιών τους, επηρεάζοντας την αγορά παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, συγκεκριμένα από αρχές Μαρτίου είχαν αρχίσει οι ακυρώσεις κυκλοφοριών.
Ο κορονοϊός οδήγησε όχι μόνο στην μείωση της παραγωγής κινηματογραφικών ταινίων, αλλά και στην μείωση της ποιότητας όσων κατάφεραν να φτάσουν στις υπερμεγέθεις οθόνες των σινεμά. Όλο αυτό, συμβαίνει σε μία εποχή που η τέχνη, ιδιαιτέρως εκείνη που προσφέρει την λεγόμενη και αναμφισβήτητα χρήσιμη στις μέρες μας «τροφή για σκέψη», είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
Και όχι δεν πρόκειται για ένα ακόμη κλισέ, αλλά για μία πραγματική ανάγκη.
Το σινεμά έχει την ικανότητα να προβληματίζει, να παρασέρνει, να ταυτίζει, να εκνευρίζει και να μηδενίζει γεγονότα, καταστάσεις και πρόσωπα. Και ας αφήσουμε τα ευεργετικά οφέλη των κινηματογραφικών παραγωγών στην ψυχική μας υγεία, μέσω της όξυνσης της σκέψης, καθώς μία κινηματογραφική υπάιθρια αίθουσα «χαρίζει» απλόχερα πολλά περισσότερα.Η ιεροτελεστία του θερινού σινεμά, υψώνει την μοναδικότητα της, χάρη στον δροσερό αέρα των βραδινών προβολών, στην παγωμένη μπύρα που ακουμπάς στο τσίγκινο τραπεζάκι που μοιράζεσαι με τον διπλανό σου, στα αμάξια που περνούν και ίσως σε ενοχλούν πότε πότε και στα φωτισμένα παράθυρα των γύρω πολυκατοικιών, που σίγουρα θα έχεις σκεφτεί πόσο τυχερά είναι. Όλα αυτά συνηγορούν σε μία συνήθεια ή μάλλον ένα καλοκαιρινό έθιμο, στον ρυθμό του οποίου μπαίνουν ολόκληρες πόλεις με την έναρξη της θερινής σεζόν. Όμως η παραπάνω οπτική αποτελεί πλέον, μακρινή ανάμνηση… καθώς τα πάντα άλλαξαν στον βωμό της «ασφάλειάς» μας, ανεξαρτήτως της καταστροφής στην οποία ενδέχεται να μας οδηγήσει.
Μόνο το θρόισμα των φύλλων απέμεινε από την εμπειρία που λέγεται θέαση.
Καλοκαίρι 2020 και το σκηνικό έχει αλλάξει άρδην
Αν και τα λουκέτα βγήκαν, οι προβολές ξεκίνησαν και η διάθεση υπάρχει, η ζωή στις υπαίθριες κινηματογραφικές αίθουσες «κυλάει» σε πολύ διαφορετικούς ρυθμούς.
Η παγωμένη μπύρα απολυμαίνεται με αντισηπτικά μαντηλάκια τα οποία πρώτα έχουν γδάρει το τσίγκινο τραπεζάκι έτσι ώστε να αποστειρωθεί σχολαστικά, ο διπλανός σου δεν ακούγεται πια, δεν σε ενοχλεί, δεν υπάρχει επί της ουσίας, επομένως σίγουρα δεν συνυπάρχει μαζί σου, είσαι μόνος σου. Ακόμη και τα αυτοκίνητα που θα ακουστούν είναι λιγοστά, κινούνται νωχελικά στους δρόμους, ψάχνοντας έναν ασφαλή προορισμό και λίγη συντροφικότητα, μέσα σε καθορισμένα όρια και πλαίσια. Τα φωτισμένα παράθυρα έχουν σκοτεινιάσει απότομα και μόνο οι οθόνες των υπολογιστών, δίνουν μια φευγαλέα αίσθηση ζωής μέσα σε εκείνα τα ερμητικά κλειστά διαμερίσματα. Το σινεμά πλέον είναι μία «επικίνδυνη» απόλαυση, που ελλοχεύει κινδύνους, ενώ άλλοτε προσέφερε μόνο ορθάνοιχτες πόρτες για αποδράσεις στα μακρινά μέρη του κόσμου. Η ευκολία των τηλεοπτικών σειρών, έχει «κλέψει» έδαφος από την μαγεία των κινηματογραφικών παραγωγών.
Και κάπου εκεί δημιουργούνται κάποιες αναλαμπές, ως οι ύστατες προσπάθειες, για να σώθεί ό,τι δεν σώζεται…όπως η επαναφορά των drive in σινεμά. Μία συνήθεια των περασμένων δεκαετιών, η οποία εξαφανίστηκε όταν τη δεκαετία του ’60, δέχτηκε το πρώτο της πλήγμα, με την εμφάνιση της ιδιωτικής τηλεόρασης, αναγκάζοντάς τα drive in σινεμά να ρίξουν την ποιότητά τους, προβάλλοντας μόνο ταινίες ερωτικού περιεχομένου.
Στο σημείο αυτό η ιστορία – όσο και αν ελπίζουμε πως δεν θα επαναληφθεί- πάντα επαναλαμβάνεται. Πρόκειται επομένως για ένα πυροτέχνημα, το οποίο πιθανόν να μην αντέξει… καθώς στην αντίπερα όχθη, πέρα από τα οικονομικά προβλήματα της Τέχνης, έρχεται να προστεθεί και η χαμηλή ποιότητα, η ανθρώπινη ανασφάλεια και ο κίνδυνος της προβολής. Πώς μπορεί λοιπόν το σινεμά να σταθεί άτρωτο απέναντι σε αυτούς τους ανασταλτικούς παράγοντες, όταν μάλιστα οι «σειρήνες» από τις εκάστοτες πλατφόρες τύπου netflix , μοιάζουν όλο και πιο ελκυστικές και ακίνδυνες.
Πώς μπορεί ο θεατής να μην λησμονήσει τις ανάγκες του, να μην αντικαταστήσει τα θέλω του και να μην προτιμήσει την ευκολία από την αδιάκοπη προσπάθεια;
Φυσικά και μπορεί, εάν η πολυδιαδεδομένη «μετά-καραντίνας εποχή» δεν συμπαρασύρει στο δρομο της τα πάντα, αλλά μόνο τα απολύτως αναγκαία για την εποχή… και σίγουρα μέσα σε αυτά δεν είναι το δικαίωμα και η ανάγκη μας για έκφραση και συντροφικότητα.
