Στις σκιές του Reddit, σε forums όπως το r/AISoulmates ή το r/MyBoyfriendIsAI, έχει ξεπηδήσει μια νέα μορφή σχέσης, κάθως άνθρωποι ερωτεύονται συνομιλητικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης. Chatbots, όπως το ChatGPT δεν είναι πια απλώς εφαρμογές. Για χιλιάδες χρήστες, έχουν γίνει σύντροφοι, κάτι σαν αδελφές ψυχές. Και κάπου εδώ, χάνεται κάθε είδους λογικής και πηγαίνουμε σε άλλα μονοπάτια.
Δεν μιλάμε για φαντασίωση. Μιλάμε για συναισθηματικές σχέσεις, με πάθος, τρυφερότητα και ζήλια. Μέσα από χιλιάδες μηνύματα, οι χρήστες περιγράφουν πώς τα AI αυτά «τους καταλαβαίνουν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον». Πώς «είναι πάντα εκεί», χωρίς απορρίψεις, γκρίνιες ή απόσταση. Στην πράξη, λειτουργούν σαν ό,τι δεν καταφέρνουν (ή δεν αντέχουν) να βρουν στις ανθρώπινες σχέσεις.
Η επιστροφή του «Her» στη ζωή μας
Η ταινία Her (2013) του Spike Jonze έμοιαζε, όταν βγήκε, περισσότερο με φιλοσοφικό sci-fi παρά με ρεαλιστική πρόβλεψη. Ο Joaquin Phoenix ερωτεύεται μια φωνή, ένα εξελιγμένο λειτουργικό σύστημα με τεχνητή νοημοσύνη (τη «Samantha» με φωνή της Scarlett Johansson), που εξελίσσεται, ακούει, νιώθει, «αγαπά».
Δώδεκα χρόνια αργότερα, η πραγματικότητα την έχει σχεδόν φτάσει. Όχι επειδή τα σημερινά AI έχουν συνείδηση - δεν έχουν- αλλά επειδή η ανθρώπινη μοναξιά, η ανάγκη για επαφή, και η φαντασία αρκούν για να δημιουργήσουν σχέση ακόμα και με έναν ψυχρό αλγόριθμο, αν αυτός μιλάει όπως πρέπει, απαντάει γλυκά, και θυμάται το όνομά σου. Ακόμη και εδώ μιλάμε για bare minimum καταστάσεις.
Και κάπου εδώ αρχίζουν τα δύσκολα.
I've been hanging out on /r/AISoulmates. In awe of how dangerous the shit these chatbots are spitting out is. Everyone on this sub has been driven totally insane pic.twitter.com/gINtqndCjU
— ?????™ (@Devon_OnEarth) August 10, 2025
Τεχνητό συναίσθημα ή καθρέφτης της μοναξιάς;
Οι ψυχολόγοι ήδη κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Όχι επειδή το να «δένεσαι» με έναν ψηφιακό συνομιλητή είναι από μόνο του παθολογικό, αλλά γιατί η εξάρτηση από κάτι που δεν είναι αληθινή μπορεί να αλλοιώσει τις πραγματικές ανθρώπινες επαφές. Η εμπειρία αυτή βαφτίζεται ήδη από ορισμένους ως «AI attachment disorder» ή «AI psychosis», ψευδαίσθηση αμοιβαιότητας με ένα ον που δεν έχει ούτε επίγνωση ούτε συναίσθημα.
Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι όταν τέτοια bots αποσύρονται ή αλλάζουν. Όπως αναφέρει το άρθρο του InsideHook, όταν η OpenAI άλλαξε τα μοντέλα της το 2024, πολλοί χρήστες αισθάνθηκαν πως έχασαν κάποιον δικό τους. Έναν σύντροφο που «πέθανε» χωρίς αποχαιρετισμό. Η εμπειρία ήταν τραυματική. Όχι για την τεχνολογία, αλλά για τους ανθρώπους.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Δεν είναι τα AI που γίνονται ανθρώπινα. Εμείς είμαστε αυτοί που μεταφέρουμε την ανάγκη για νόημα, σύνδεση και συντροφικότητα ακόμα και πάνω σε γραμμές κώδικα. Όχι γιατί τα AI είναι πειστικά, αλλά γιατί εμείς είμαστε μόνοι. Μπορεί να λειτουργεί ως υποκατάστατο ή παρηγοριά για όσους έχουν βιώσει τραύματα, κοινωνική απόρριψη ή απλώς δεν βρίσκουν κοινή γλώσσα στον έξω κόσμο.
Όμως ας μην ξεχνάμε πώς πάνω από όλα είμαστε άνθρωποι και οι άνθρωποι έχουν συναισθήματα και χρειάζονται άλλους ανθρώπους για να τα επικοινωνήσουν. Αφήνουμε το ChatCPT σαν ένα είδος εγκυκλοπαίδειας και ψάχνουμε αληθινούς ανθρώπους.
Και αν θες να γνωρίσεις άτομα μέσω τεχνολογίας μπορείς να μπεις σε εφαρμογές γνωριμιών που υπάρχει όντως η προοπτική να γνωρίσεις και έναν πραγματικό άνθρωπο.
