Είναι χωρίς αμφιβολία ένας από τους πιο γνωστούς και επιδραστικούς δημιουργούς της σύγχρονης κινηματογραφικής και τηλεοπτικής βιομηχανίας. Γνωστός για τη δουλειά του σε σειρές όπως το Lost και το Alias, αλλά και για την επιτυχημένη αναβίωση του franchise του Star Trek, ο Abrams έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο και σε ένα από τα πιο εμβληματικά κινηματογραφικά σύμπαντα: αυτό του Star Wars.
Όταν η Disney αγόρασε τη Lucasfilm το 2012 και ανακοίνωσε την πρόθεσή της να συνεχίσει τη saga του Star Wars με μια νέα τριλογία, υπήρξε μεγάλη προσμονή αλλά και ανησυχία από τους φανατικούς της σειράς. Το βάρος της ευθύνης για την αναγέννηση του franchise έπεσε στους ώμους του J.J. Abrams, ο οποίος ανέλαβε τη σκηνοθεσία και τη συν-συγγραφή του Star Wars: Episode VII – The Force Awakens (2015).
Η ανάγκη για αναβίωση
Μετά την αμφιλεγόμενη prequel τριλογία που σκηνοθέτησε ο George Lucas στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το κοινό είχε διχαστεί. Η νέα τριλογία έπρεπε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ παλαιών και νέων θεατών. Ο J.J. Abrams, γνωστός για την αγάπη του προς το σινεμά του ’70 και ’80 και τη δεξιότητά του στο να αναβιώνει αγαπημένα franchises, θεωρήθηκε η ιδανική επιλογή για αυτή τη δύσκολη αποστολή.
Στο The Force Awakens, ο Abrams προσπάθησε να συνδυάσει το πνεύμα της αρχικής τριλογίας με νέα στοιχεία και χαρακτήρες. Η ταινία παρουσίασε στο κοινό νέα πρόσωπα, όπως η Rey, o Finn, o Poe Dameron και ο Kylo Ren, ενώ ταυτόχρονα έφερε πίσω αγαπημένους χαρακτήρες όπως ο Han Solo, η Leia και ο Luke Skywalker.
Στυλ και προσέγγιση
Η σκηνοθετική προσέγγιση του Abrams ήταν εμφανώς επηρεασμένη από το έργο του George Lucas, αλλά και από τη δική του αισθητική. Έδωσε έμφαση στην πρακτική κινηματογράφηση, προτιμώντας τα φυσικά σκηνικά και τα πρακτικά εφέ από τα ψηφιακά, μια επιλογή που χαιρετίστηκε από πολλούς θαυμαστές του αρχικού Star Wars. Το αποτέλεσμα ήταν μια ταινία που «ένιωθε» σαν το παλιό Star Wars, αλλά ταυτόχρονα έδειχνε φρέσκια και σύγχρονη.
Ο Abrams είναι επίσης γνωστός για την αγάπη του στα μυστήρια και τα «μυστικά κουτιά» (mystery boxes), κάτι που φάνηκε και στο The Force Awakens, όπου πολλά ερωτήματα τέθηκαν χωρίς να απαντηθούν πλήρως. Ποια είναι η Rey; Πώς εμφανίστηκε το φως του Kylo Ren; Ποια είναι η προέλευση του Supreme Leader Snoke; Αυτές οι ερωτήσεις δημιούργησαν ένταση αλλά και αντιδράσεις, αφού ορισμένοι θεώρησαν ότι η ταινία στηριζόταν υπερβολικά σε αναπάντητα μυστήρια και λιγότερο σε ουσιαστική ανάπτυξη της πλοκής.
Η εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία
Παρά τις επιμέρους επικρίσεις, το The Force Awakens ήταν τεράστια εμπορική επιτυχία, με εισπράξεις άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως. Επίσης, έλαβε θετικές κριτικές για την ενέργεια, το ρυθμό και τη νοσταλγική του ατμόσφαιρα. Ο Abrams κατάφερε να φέρει πίσω την αίσθηση του θαυμασμού που χαρακτήριζε τις αρχικές ταινίες του Lucas, δημιουργώντας παράλληλα ένα καινούργιο καστ που κέρδισε τις καρδιές του κοινού.
Η Επιστροφή με το Episode IX
Αρχικά, το Episode IX επρόκειτο να σκηνοθετηθεί από τον Colin Trevorrow, αλλά αποχώρησε λόγω «δημιουργικών διαφορών». Έτσι, ο Abrams επέστρεψε στο τιμόνι για να ολοκληρώσει την τριλογία με το Star Wars: Episode IX – The Rise of Skywalker (2019). Αυτή η ταινία αντιμετώπισε ακόμα μεγαλύτερες προκλήσεις: έπρεπε να ολοκληρώσει την ιστορία που ξεκίνησε ο ίδιος, να ενσωματώσει στοιχεία από το The Last Jedi του Rian Johnson (που είχε διχάσει το κοινό), και να προσφέρει ένα ικανοποιητικό φινάλε σε μια saga 9 ταινιών που εκτείνεται σε πάνω από 40 χρόνια.
Το The Rise of Skywalker έλαβε πιο μεικτές κριτικές. Πολλοί θεώρησαν ότι ο Abrams υποχώρησε στις αντιδράσεις του κοινού στο The Last Jedi και προσέφερε μια πιο «ασφαλή» ταινία, γεμάτη fan service, γρήγορες απαντήσεις και ανατροπές. Η επιστροφή του Emperor Palpatine, η αποκάλυψη της Rey ως Palpatine, και ο τρόπος με τον οποίο έκλεισε η saga, αντιμετωπίστηκαν με ανάμεικτα συναισθήματα.
Ωστόσο, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι ο Abrams διατήρησε την κινηματογραφική ταυτότητα του Star Wars, γεμίζοντας την οθόνη με επικές μάχες, συγκινητικές στιγμές και μεγαλειώδη οπτικά εφέ. Παρά τις αδυναμίες του σεναρίου, η σκηνοθεσία του παραμένει δυναμική και γεμάτη πάθος για το υλικό.
Η κληρονομιά του Abrams στο Star Wars
Ο J.J. Abrams άφησε το στίγμα του στο σύμπαν του Star Wars ως ο δημιουργός που κατάφερε να επανεκκινήσει το franchise σε μια νέα εποχή. Μπορεί να μην ικανοποίησε απόλυτα όλους τους φαν, αλλά η συνεισφορά του ήταν καθοριστική στην επαναφορά του Star Wars στο κέντρο της ποπ κουλτούρας.
Η αγάπη του για την πρωτότυπη τριλογία, η δεξιότητά του να χτίζει εντυπωσιακές σκηνές δράσης, και η ικανότητά του να ενισχύει το συναίσθημα στις ιστορίες του, έδωσαν νέα πνοή στο σύμπαν του Star Wars. Ταυτόχρονα, όμως, ανέδειξαν και τα όρια μιας αφήγησης που εξαρτάται έντονα από τη νοσταλγία.
