O CEO του πιο καυτού κοινωνικού μέσου αυτή τη στιγμή, ο Shou Zi Chew, κλήθηκε από το Κογκρέσο σε μία ακόμα από αυτές τις πολύ θεαματικές ακροάσεις που έχουμε δει στον Νονό του Κόπολα, έως τις πολύ αμήχανες σαν του ισχυρού άντρα του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, που προσπαθούσε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα με το σκάνδαλο της Cambridge Analytica.
Ένα πρώτο μέτρο «αυτοπεριορισμού» που επέβαλε το TikTok
Η πρόκληση που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο Σιγκαπουριανός επιχειρηματίας δεν είναι άλλη από τον «εκβιασμό» που έχει τεθεί ήδη στην εταιρεία ByteDance που ελέγχει και το TikTok, να πουλήσει το μερίδιό της σε μια εταιρεία με βάση τις ΗΠΑ έτσι ώστε να μπορέσει να ελεγχθεί. Αυτός ο «εκβιασμός» επιχειρείται για δεύτερη φορά, έχει προηγηθεί μια αποτυχημένη προσπάθεια από την κυβέρνηση Trump, κάτι που αναδεικνύει και τον διακομματικό, ουσιαστικά εθνικό φόβο των Αμερικανών για ένα μέσο που φαινομενικά απευθύνεται σε χαζοχαρούμενους εφήβους και παλιμπαιδίζοντες μεσήλικες.
H ByteDance έχει κατηγορηθεί, όχι αδίκως, ότι συλλέγει δεδομένα χρηστών χωρίς τη συγκατάθεσή τους και ανά πάσα στιγμή είναι διαθέσιμα για την κινεζική κυβέρνηση. Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ έχει απαγορευτεί η χρήση του TikTok από τα κινητά που παρέχει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στους υπαλλήλους της, ενώ ανάλογες απαγορεύσεις ισχύουν για συσκευές που χρησιμοποιούν κρατικά ή πολιτειακά δίκτυα WiFi πχ σε πανεπιστήμια, δικαστικά μέγαρα κλπ.
Όταν το TikTok μας έμαθε ότι υπάρχει γαλλοϊταλική κουζίνα
Οι αμερικανικές αρχές εκτιμούν ότι το TikTok μπορεί να γίνει ένα πολύ ισχυρό όπλο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος απέναντι στην Αμερική και αυτό δεν αφορά μόνο το hacking των συσκευών των Αμερικανών. Αυτό έχει γίνει ήδη σε περιπτώσεις δημοσιογράφων που ήθελαν να ελέγξουν οι κινεζικές αρχές. Το πιο ουσιώδες ζήτημα, είναι ο φόβος της δυνατότητας που ίσως έχουν οι κινεζικές αρχές για να παρέμβουν στον αλγόριθμο, αλλά και στο περιεχόμενο που βλέπουμε στο TikTok.
Ο Chew εμφανίστηκε πoλύ καλά προετοιμασμένος με το λαμπερό χαμόγελο του CEO που μπορεί να σε καθησυχάσει ότι όλα θα πάνε καλά ακόμα κι αν συμβαίνει το κραχ του αιώνα την ώρα που σε καθησυχάζει. Αντίστοιχα προετοιμασμένοι φάνηκαν και οι βουλευτές, αμφότερων των κομμάτων, βάζοντας το μαχαίρι στο λαιμό του TikTok. Χωρίς καμία διάθεση διαπραγμάτευσης έδωσαν το τελεσίγραφό τους σε μια επίδειξη δύναμης που δεν είναι και τόσο βέβαιο ότι αφορά το μέσο αυτό καθαυτό.
Πώς το TikTok άλλαξε τον τρόπο που φροντίζουν οι άντρες τον εαυτό τους
Μιας και προαναφέραμε το σκάνδαλο της Cambridge Analytica και τα δισεκατομμύρια που κόστισε στο Facebook αυτή η ιστορία, τα βήματα προς την κατοχύρωση της προστασίας των προσωπικών μας δεδομένων, είναι από ελάχιστα έως ανύπαρκτα. Ένας συνδυασμός ανικανότητας και δόλου συνεχίζει να κάνει harvesting από την ψηφιακή μας παρουσία ενώ όλοι παριστάνουμε ότι δεν συμβαίνει και κάπως έτσι η ζωή συνεχίζεται.
Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι η πρεμούρα του Κογκρέσου αφορά την ίδια την Κίνα, τη θέση της στον κόσμο, αλλά και την αμερικάνικη πρωτοκαθεδρία που απειλείται. Το TikTok μπορεί να αποτελέσει το μεγαλύτερο όπλο στα χέρια των Κινέζων για την παγκόσμια κυριαρχία, ακόμα κι αν δεν τίποτα παράνομο, ακόμα και ανήθικο. Πρόκειται για τη δεύτερη πράξη του δράματος το οποίο ξεκίνησε με την αποβιομηχάνιση της Δύσης που έφερε το άνοιγμα εργοστασίων στην Κίνα. Για πολλά χρόνια η Δύση νόμιζε ότι θα μπορούσε να εκμεταλλεύεται για πάντα το φτηνό εργατικό δυναμικό της Κίνας και την αναδυόμενη αγορά της, και έτσι να χρηματοδοτείται η ευμάρεια η δική μας, κρατώντας παράλληλα τις καλές δουλειές, τις white collar, και ότι περιλαμβάνει αυτός ο διαχωρισμός. Μπορεί το iPhone να κατασκευάζεται και να συναρμολογείται στην Κίνα, αλλά σχεδιάζεται στην Καλιφόρνια μαζί με το software που το συνοδεύει.
Μήπως το έχουμε παρακάνει με την τοξική θετικότητα του TikTok;
Το TikTok αποτελεί ένα τρομερό ορόσημο, μεγαλύτερο από τα κινέζικα smartphones, συμβολίζει το γκρέμισμα του συνόρου μεταξύ hardware και software, της Δύσης που σχεδιάζει και της Κίνας που συναρμολογεί. Η Κίνα δεν έφτιαξε μόνο το μέσο κοινωνικής δικτύωσης για τους πιτσιρικάδες, αλλά και το μέσο που μπορεί να «σκοτώσει» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της προηγούμενης γενιάς.
Στην επιτυχία του αυτή συμπυκνώνεται η πρώτη ορατή δια γυμνού οφθαλμού ένδειξη κόπωσης της αμερικάνικης υπερδύναμης. Είναι λίγο άγουρο ακόμα να μιλάμε για την αρχή της παρακμής της δύναμης που έχει στην παγκόσμια σκακιέρα, αλλά σίγουρα δείχνει μια δυναμική.
Το αν τελικά θα καταφέρει να μπανάρoυν το TikTok είναι μάλλον αμφίβολο. Πέρα από το ότι είναι τρομερά δύσκολο να μιλάς για απαγορεύσεις στο διαδίκτυο στην εποχή του VPN και άλλων παρόμοιων παραθύρων, μιλάμε για μια βιομηχανία που παράγει εκατομμύρια δολάρια ή οποία αν αυτόματα βγει στην «παρανομία» θα χαθεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της οικονομίας. Γύρω από τους influencers υπάρχει μια παράλληλη βιομηχανία θεάματος, διαφήμισης, δημοσίων σχέσεων κλπ, που δεν μπορεί να εξαφανιστεί με ένα νόμο κι ένα άρθρο.
Το πιθανότερο σενάριο είναι να δεχτεί η ByteDance μια μορφή αυξημένου ελέγχου, άλλα όχι άνευ όρων παράδοσης. Είναι χαρακτηριστικό της soft power προσέγγισης της Κίνας, μια λογική καρότου και μαστίγιου, που δείχνει να κάνει μικρές υποχωρήσεις, αλλά με ένα μακροπρόθεσμο πλάνο να καταπιεί την απόσταση της υποχώρησης και να την υπερκαλύψει με επέλαση.
