Η «θαυματουργή» διάσωση του βρετανικού στρατού από την παραλία της Δουνκέρκης στη βόρεια Γαλλία, έχει μείνει στην εθνική συνείδηση του Ηνωμένου Βασιλείου, ως ένα από τα ηρωικά επεισόδια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου - μια εξαιρετική απόδραση από τα σαγόνια μιας δυνητικά καταστροφικής ήττας. Μεταξύ 26 Μαΐου και 4 Ιουνίου 1940, κατά τη διάρκεια της γνωστής Επιχείρησης Dynamo, περισσότεροι από 300.000 Βρετανοί και Γάλλοι στρατιώτες εκκενώθηκαν από μια αρμάδα αποτελούμενη από αντιτορπιλικά και πολεμικά πλοία του Βασιλικού Ναυτικού, ατμόπλοια αναψυχής και εκατοντάδες από αυτά τα διάσημα μικρά πλοία επανδρωμένα. Και μάλιστα από απλούς πολίτες.
Η εκκένωση ήταν απαραίτητη, γιατί όταν ο στρατός του Χίτλερ είχε εισβάλει στο Βέλγιο και τη Γαλλία στις 10 Μαΐου, οι γερμανικές μεραρχίες Panzer είχαν διαπεράσει τα γαλλικά στρατεύματα που είχαν παραταχθεί δίπλα στο Βρετανικό Εκστρατευτικό Σώμα στο Βέλγιο, αφήνοντας τον βρετανικό στρατό έτοιμο να περικυκλωθεί. Για πολλούς από τους στρατιώτες που περίμεναν να διασωθούν από τις παραλίες της Δουνκέρκης, η πρώτη ένδειξη ότι η εκκένωσή τους δεν ήταν δεδομένη, ήρθε όταν είδαν ότι τα πλοία που είχαν σταλεί να τους απομακρύνουν δεχόντουσαν επίθεση από γερμανικά αεροπλάνα.
«Ακούσαμε τα Stukas να κατεβαίνουν σε μια κάθετη βουτιά ακριβώς από πάνω μας. Ήμουν ήδη τυφλωμένος από ώρες εκρήξεων, σε σημείο που δεν φοβόμουν πια. Ή η βόμβα θα έπεφτε πάνω μου ή όχι. Σκέφτηκα τη Margaret σε αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα αγωνίας και μου έφερε μια ειρήνη. Την επόμενη στιγμή, συντριβή σκοτάδ. Και μετά άμμος που πέφτει μπροστά μου. Συνειδητοποίησα ότι μου έλειψαν και μπορούσα να ακούσω το αεροπλάνο να περνούν πάνω από τη Δουνκέρκη» αναφέρει στο ημερολόγιό του ο βρετανός υπολοχαγός Elliman.
Η έλλειψη αντιτορπιλικών κατά τη διάρκεια της νύχτας 29-30 Μαΐου, ήταν αποτέλεσμα λάθους. Γερμανικές βόμβες είχαν χτυπήσει πολλά από τα πλοία εκείνο το απόγευμα, και ένας κατώτερος αξιωματικός του ναυτικού ταρακουνήθηκε τόσο πολύ από αυτό που είδε εκεί που πανικοβλήθηκε και τράβηξε μέχρι το La Panne, ένα θέρετρο βορειοανατολικά της Δουνκέρκης, για να στείλει σήμα στην Αγγλία. Η πραγματική κατάσταση ανακαλύφθηκε μόλις το επόμενο πρωί, οπότε στάλθηκαν περισσότερα πλοία και η εκκένωση συνεχίστηκε. Η αγριότητα των επιθέσεων στα πλοία στα ανοιχτά της Δουνκέρκης, τον τρόμο των στρατιωτών. Η 29η Μαΐου μπορεί να περιγραφεί μόνο ως εφιάλτης για το Βασιλικό και το Εμπορικό Ναυτικό, καθώς βυθίστηκε ή τέθηκε εκτός μάχης πλοίο μετά από πλοίο. Η πρώτη από τις πολλές βυθίσεις εκείνη την ημέρα έλαβε χώρα τις πρώτες πρωινές ώρες κοντά στο Kwinte Whistle Buoy, βορειοανατολικά του La Panne, που σηματοδότησε το ανατολικότερο σημείο της διαδρομής Y, τη μεγαλύτερη διαδρομή που οδηγεί από το Ντόβερ στη Δουνκέρκη.
Τις πρώτες πρωινές ώρες, το HMS Wakeful, ένα αντιτορπιλικό που είναι γεμίσει από βρετανούς στρατιώτες, τορπιλίστηκε από ένα γερμανικό Ε-boat, με αποτέλεσμα το πλοίο να γίνει κομμάτια. Μέσα σε 15 δευτερόλεπτα τόσο η πλώρη όσο και η πρύμνη είχαν βυθιστεί, παίρνοντας μαζί τους όλους εκτός από έναν από τους διασωθέντες στρατιώτες. Διερχόμενα βρετανικά πλοία μπήκαν για να τους βοηθήσουν και όσους βρίσκονταν ήδη στη θάλασσα, με τα κεφάλια τους να χτυπούν πάνω από το νερό σαν φελλοί.
Ωστόσο, καθώς το HMS Grafton, ένα άλλο αντιτορπιλικό, πλησίαζε, την επιχείρηση διάσωσης παρακολουθούσε απειλητικά ο πλωτάρχης Hans-Bernhard Michalowski, διοικητής του U-boat U-62. Αντί να λυπηθεί τους ναυαγούς, διέταξε τους άντρες του να τους ρίξουν δύο τορπίλες. Η μία χτύπησε το Grafton δύο λεπτά και δέκα δευτερόλεπτα αργότερα, σύμφωνα με το πολεμικό ημερολόγιο του U-boat.
Διάβασε επίσης: Η συγκλονηστική ιστορία της οικογένειας που δεν γνώριζε για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η Luftwaffe επέλεξε την 29η Μαΐου ως την ημέρα που έκανε την πρώτη αποφασιστική της προσπάθεια να διακόψει την εκκένωση. Στη διαδικασία, δέκα αντιτορπιλικά και οκτώ πλοία προσωπικού βυθίστηκαν ή τέθηκαν εκτός δράσης, επιπλέον μιας ποικιλίας μικρότερων σκαφών, χάρη στις προσπάθειες της Luftwaffe.
Η πιο εντυπωσιακή σειρά επιθέσεων της Luftwaffe έθεσε εκτός μάχης επτά από τα δέκα βρετανικά πλοία που ήταν δεμένα στη Δουνκέρκη εκείνο το απόγευμα. Ένα από αυτά τα κατεστραμμένα πλοία ήταν το αντιτορπιλικό HMS Jaguar. Είχε επιβιβάσει περίπου 1.000 στρατιώτες και απομακρυνόταν από το λιμάνι, όταν περίπου στις 4 το απόγευμα μια βόμβα έπεσε στη θάλασσα μόλις μερικά μέτρα μακριά και εξερράγη.
Όπως έγινε γνωστό και μέσα από την ταινία του Christopher Nolan, οι στρατιώτες κατάφεραν να διασωθούν αλλά όχι χωρίς απώλειες. Τα στατιστικά της Δουνκέρκης μέχρι και σήμερα έχουν ως εξής:
Αριθμός Βρετανών στρατιωτών που εκκενώθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Dynamo: περίπου185.000
Αριθμός Γάλλων στρατιωτών που εκκενώθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Dynamo: περίπου 121.000
Επιπλέον Βρετανοί και Γάλλοι τραυματίες εκκενώθηκαν: περίπου 7.000
Αριθμός αντιτορπιλικών που τέθηκαν εκτός δράσης κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Dynamo: 25
Συνολικός αριθμός πλοίων που τέθηκαν εκτός μάχης κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Dynamo: τουλάχιστον 170
Σύνολο στρατιωτών που εκκενώθηκαν: τουλάχιστον 315.000
Απώλειες Βρετανών κατά τη διάρκεια των μαχών στη Γαλλία και το Βέλγιο: περίπου 66.000
Γάλλοι θύματα: πλησιάζουν τις 300.000
Βέλγοι θύματα: περίπου 23.000
Ολλανδοί θύματα: περίπου 10.000
Γερμανοί θύματα: περίπου 155.000
Αριθμός βρετανικών αεροπλάνων που χάθηκαν κατά τη διάρκεια μαχών στη Γαλλία και το Βέλγιο: περίπου 930 συμπεριλαμβανομένων περίπου 475 μαχητικών.
